De meeste chemicaliën die verantwoordelijk zijn voor lichaamsgeur blijken vrij vergelijkbaar tussen baby’s en tieners. Op een paar belangrijke verschillen na, wat invloed kan hebben op sociale relaties.
Het is een bekend fenomeen dat baby’s een aangename, zoete geur hebben. De geur van pasgeboren baby’s activeert zelfs het beloningssysteem in het brein van moeders. Zo’n 15 jaar later is dat gevoel volledig verdwenen, als hetzelfde kind midden in diens pubertijd zit. Met name mannelijke tieners staan er om bekend minder fris te ruiken. Zeker vergeleken met de geur uit de hun baby-jaren. Een team van aromachemici besloot te onderzoeken waar dit verschil door komt.
De onderzoekers onderzochten daarvoor 18 kinderen tot drie jaar oud. Ze vroegen hun ouders om hun kleintjes te wassen met een geurvrije gel en om voor het slapengaan wattenstaafjes van de oksels van hun pyjama’s te nemen. Hetzelfde deden ze met een groep 18 tieners tussen de 14 en 18 jaar oud. Ze verzamelden alle wattenstaafjes en analyseerden die in een laboratoriumomgeving. Met behulp van de analysemethode ‘massaspectrometrie’ identificeerde het onderzoeksteam de chemische verbindingen in de wattenstaafjes. Met gaschromatografie (waarbij stoffen in gas- of dampfase kunnen worden gescheiden) en een menselijke ‘sniffer’, kon het team uiteindelijk de geuren linken aan de chemische verbindingen.
Tienerzweet
Daaruit bleek dat tienerzweet hele hoge niveaus heeft van verschillende soorten ‘carboxylzuren’. Een moleculaire groep waarvan de geur door de beoordelaars werd omschreven als “aards”, “muf” of “kazig”. Ook vonden de onderzoekers twee steroïden in het tienerzweet die niet aanwezig waren in het babyzweet. Een daarvan gaf ook “muskus- of urine-achtige” geuren. De ander, zo suggereerden de beoordelaars, rook meer naar “muskus en sandelhout”. Babyzweet heeft door afwezigheid van deze chemische verbindingen een minder complexe en daardoor juist zoetere geur. Al zijn de exacte moleculaire mechanismen hierachter nog niet bekend.
Kinderen herkennen
Dat we als kind met de leeftijd anders gaan ruiken heeft waarschijnlijk te maken met fysiologische veranderingen tijdens de puberteit, stellen de onderzoekers. “Met name de activering van apocriene en apoeccriene zweetklieren in de oksel-, perineale, genitale en anogenitale gebieden en een toename van talgproductie.” Maar er lijkt ook een sociale component betrokken te zijn. “Chemosensorische informatie die wordt overgebracht door lichaamsgeuren kan een rol spelen in sociale relaties, of het nu tussen vrienden, partners of binnen families is.”
Inteelt
Lichaamsgeur zou op verschillende manieren bijdragen aan de interpersoonlijke communicatie tussen ouders en hun kinderen in verschillende ontwikkelingsstadia. Al kort na de geboorte leren baby’s bijvoorbeeld de individuele geur van hun moeder herkennen. Ook ouders kunnen de geur van hun eigen baby herkennen. Die vinden ze ‘lekkerder’ ruiken dan de geur van andere baby’s.
De veranderde lichaamsgeur van puberale kinderen is daarentegen minder prettig. Ook voor de ouders. Eerder onderzoek stelt dat ouders hun eigen kind tijdens deze ontwikkelingsfase daardoor niet meer kunnen identificeren. “Sommige onderzoeken laten zelfs een afkeer van ouders zien tegenover de lichaamsgeur van hun puberale kinderen van het andere geslacht, wat kan dienen om inteelt te voorkomen”, zo stelt het onderzoek. Om de impact van geuren op ouders beter te begrijpen is echter nog meer onderzoek nodig.
