Cyclonen, anticyclonen en grote stormen: op de grootste planeet van het zonnestelsel is het nooit saai.
De Hubble-ruimtetelescoop maakt ieder jaar meerdere foto’s van de gasplaneten. Op 5 en 6 januari was Jupiter aan de beurt. De atmosfeer van deze gasreus bestaat voornamelijk uit waterstof en helium, samen met plukjes methaan, ammoniak, waterstofsulfide en water. De bovenste wolkenlaag bestaat uit ammoniakijs. Daaronder bevindt zich een laag van ammoniumwaterstofsulfide. Nog dieper, ongeveer tachtig kilometer onder het wolkendek, bevindt zich waarschijnlijk een wolk van vloeibaar water. Variaties in de bovenste wolken vormen de kenmerkende bruine en witte banden die we vanaf de aarde kunnen waarnemen.
Een van de meest kenmerkende stormen is de Grote Rode Vlek: groot genoeg om de aarde op te slokken. Net iets ten zuidoosten is een kleine versie van deze storm te zien, die liefkozend ‘Red Spot Jr’ wordt genoemd. De kleine anticycloon is het resultaat van twee samensmeltende stormen in 1998 en 2000 en kreeg voor het eerst een rode tint in 2006. Daarna werd Red Spot Jr beige, maar inmiddels heeft de anticycloon weer een rode tint. Red Spot Jr blijft in zijn baan, maar beweegt een andere richting op dan de Grote Rode Vlek. GRV en Junior passeren elkaar iedere twee jaar. Als je goed kijkt naar de foto, dan zie je iets noordelijker ook een anticycloon.
De andere zijde van Jupiter ziet er wat rustiger uit, maar kijk eens goed en je spot twee stormen, een rode cycloon en een roodbruine anticycloon. Deze zijn naast elkaar – rechts van het centrum – te zien. Deze stormen draaien in tegengestelde richtingen, wat wijst op een afwisselend patroon van hoge- en lagedruksystemen. Aan de linkerkant zweeft het maantje Io. Dit is het meest vulkanisch actieve hemellichaam in ons zonnstelsel. Begin dit jaar vloog de Juno-ruimtesonde langs Io en dat leverde talloze prachtige foto’s op van vulkanen en pluimen.
Benieuwd naar de volledige reeks foto’s? Bekijk deze op ESA’s Hubble-site.
