De microplastics zijn mogelijk afkomstig uit de atmosfeer of door slakken op de planten afgezet.
Microplastics zijn overal. Ze zitten in de oceanen, in rivieren, op bergen en zelfs in de sneeuw op het afgelegen Antarctica. En vanuit die omgevingen weten de piepkleine stukjes plastic vervolgens ook weer hun weg te vinden naar de magen van vissen en vogels. En ook het menselijk lichaam is inmiddels niet meer plasticvrij; zo heeft recent onderzoek bijvoorbeeld uitgewezen dat microplastics in onze uitwerpselen en zelfs in ons bloed te vinden zijn!
Bladoksels
En nu kunnen we weer een nieuwe plek aan de lange lijst met vindplaatsen van microplastics toevoegen: bladoksels. In het blad BioRisk beschrijven onderzoekers dat ze in kleine waterpoeltjes die ontstaan in de bladoksels van planten behorende tot het geslacht Dipsacus een breed scala aan microplastics hebben aangetroffen.
Toevallige ontdekking
Eigenlijk waren de onderzoekers helemaal niet op zoek naar microplastics. In plaats daarvan hadden ze zich ten doel gesteld om uit te zoeken welke organismen er leven in de kleine waterpoeltjes die in de bijzondere oksels (zie foto hieronder) van Dipsacus-planten ontstaan.
Maar al snel bleek dus dat deze waterreservoirtjes behalve organismen ook microplastics herbergen. Soms waren het slechts vezels, maar er werden ook fragmenten tot wel 2,4 millimeter groot aangetroffen.
Oorsprong
Het onderzoek roept natuurlijk een interessante vraag op, zo stellen de onderzoekers. “Deze waterreservoirs zijn klein en houden maar kort stand. De vraag is dan ook: hoe raken deze vervuild met microplastics?” Er zijn verder geen vervuilende stoffen in de bestudeerde waterreservoirtjes teruggevonden en dus zijn er volgens de onderzoekers twee opties. Of de microplastics zijn afkomstig uit de atmosfeer (microplastics zitten ook in de lucht). Of slakken hebben de microplastics vanuit de grond of vanaf andere planten in of op hun lichamen naar de bestudeerde planten getransporteerd.
Trieste mijlpaal
Het is volgens de onderzoekers voor het eerst dat microplastics in de met water gevulde oksels van planten zijn ontdekt. Een trieste mijlpaal. “De ontdekking van microplastics in deze kort standhoudende en door planten gecreëerde waterreservoirs, bewijst opnieuw dat dit soort vervuiling zich op verschillende manieren verspreidt en dat geen enkel gebied op aarde er van verschoond kan blijven,” zo stellen de onderzoekers. “Het maakt onze ontdekking nogal bedroevend.”
Tegelijkertijd biedt de ontdekking van microplastics in de met water gevulde bladoksels van Dipsacus ook kansen. Zo zouden de veelvoorkomende planten uit het Dipsacus-geslacht – zeker als ze de microplastics op meerdere manieren in hun waterreservoir weten te verwerven – gebruikt kunnen worden om een indicatie te krijgen van de mate waarin microplastics in een bepaald gebied verspreid zijn en eventuele veranderingen daarin te monitoren.
Hoewel inmiddels wel duidelijk is dat microplastics op tal van plekken te vinden zijn en via de lucht, het water dat we drinken of het voedsel dat we nuttigen ook ons lichaam binnendringt, is nog altijd onduidelijk of dat nu ook een negatieve impact heeft op ons lichaam en onze gezondheid. En ook in het geval van Dipsacus weten de onderzoekers nog niet of de aanwezigheid van microplastics in de met water gevulde bladoksels nu schadelijk is of niet. Vervolgonderzoek moet dat uitwijzen. En daarbij is het volgens de onderzoekers belangrijk dat er niet alleen gekeken wordt naar de eventuele gevolgen die de aanwezigheid van microplastics voor Dipsacus heeft, maar ook naar de eventuele impact van deze piepkleine stukjes plastic op andere organismen die op of nabij de planten leven.
