Nieuw onderzoek onthult dat vogels die in het ei aan verkeerslawaai worden blootgesteld voor het leven getekend zijn.
Zo groeien de vogels – eenmaal uit het ei – trager. En als ze dan eindelijk volwassen zijn, zijn ze ook nog eens minder goed in staat om zich voort te planten. Tot die conclusies komen onderzoekers in het blad Science.
Experiment
De wetenschappers baseren hun conclusies op experimenten met Australische zebravinken. In deze experimenten werden zebravink-eieren die binnenkort uit zouden moeten komen, in de nacht uit het nest gehaald en gedurende 4,5 uur blootgesteld aan stilte, liedjes van zebravinken of verkeerslawaai (vergelijkbaar met verkeerslawaai waar vogels in de stad aan worden blootgesteld). Aan het eind van de nacht werden de eieren weer teruggeplaatst in het nest, waar de ouders deze overdag verzorgden. De onderzoekers voerden ditzelfde experiment ook uit met zebravinkjes die net uit het ei waren gekropen, maar toen ze nog in het ei zaten niet door wetenschappers aan verkeerslawaai, stilte of liedjes van zebravinkjes waren blootgesteld. En dan was er nog een derde groep zebravinkjes die zowel in het ei als in de dagen nadat ze uit het ei waren gekropen aan verkeerslawaai, liedjes van soortgenoten of stilte werden blootgesteld.
Gevolgd
Alle zebravinken werden vervolgens gedurende een langere periode – in ieder geval tot ze enige tijd volwassen waren – gevolgd. In die periode werd onder meer de groei van de kleintjes in de gaten gehouden. En in een later stadium werd ook gekeken naar de fitness – oftewel het voortplantingssucces – van de vogeltjes.
Resultaten
De resultaten zijn duidelijk, zo schrijven de onderzoekers in hun studie. Zo bleken vogeltjes die in het ei en/of kort nadat ze uit het ei waren gekropen aan verkeerslawaai waren blootgesteld minder goed te groeien. “Individuen die zowel als embryo’s als als nestkuiken aan verkeerslawaai waren blootgesteld, waren 11 procent kleiner en 14,5 procent lichter dan degenen die nooit aan lawaai waren blootgesteld.”
Telomeren
De onderzoekers keken in hun studie ook naar de lengte van de telomeren van de vogeltjes. Telomeren zijn beschermende kapjes op het uiteinde van chromosomen. “De lengte van telomeren reflecteert de mate waarin een individu celbeschadigingen heeft ervaren,” zo leggen de onderzoekers in hun studie uit. Waarbij geldt: hoe korter de telomeren, hoe meer celbeschadigingen. En de nestkuikens die in het ei of kort nadat ze uit het ei waren gekropen, aan verkeerslawaai waren blootgesteld, bleken kortere telomeren te bezitten dan vogeltjes die niet aan verkeerslawaai waren blootgesteld.
Voortplanting
De onderzoekers bleven de vogeltjes volgen, want ze waren ook heel benieuwd hoe het de zebravinken nadat ze in het ei en/of nadat ze uit het ei waren gekropen al dan niet aan lawaai waren blootgesteld, als volwassenen zou vergaan. Het leidt tot een tamelijk schokkende ontdekking. Want zowel de prenatale als postnatale blootstelling aan lawaai bleek het voortplantingssucces van de vogeltjes te verkleinen. “Individuen die zowel pre- als postnataal aan lawaai waren blootgesteld, produceerden gemiddeld 59 procent minder onafhankelijke nakomelingen dan degenen die in hun vroege jaren nooit aan lawaai waren blootgesteld,” zo schrijven de onderzoekers.
Direct effect
Het nieuwe onderzoek is zeker niet de eerste studie die aantoont dat lawaai schadelijk kan zijn voor de ontwikkeling en voortplanting van soorten; er zijn eerder al studies verschenen die zoiets suggereerden. Maar onduidelijk bleef hoe lawaai de ontwikkeling en het voortplantingssucces van dieren nu precies aantast. Zo was onbekend of de geluidsgolven de ontwikkeling van jonge dieren direct aantastten of dat indirect deden, bijvoorbeeld doordat ze in beginsel niet de jongen, maar de ouders (of het gedrag van die ouders) verstoorden, waardoor de jongen minder goede zorg krijgen en zich daardoor minder goed ontwikkelen. Het nieuwe onderzoek – waarin alleen de jonge zebravinkjes en dus niet hun ouders aan verkeerslawaai werden blootgesteld – hint er nu op dat het lawaai toch echt direct van invloed is op de ontwikkeling van jonge vogeltjes.
Geen beschermend effect
Een andere interessante conclusie die de onderzoekers op basis van hun studie kunnen trekken, is dat prenatale blootstelling aan lawaai de vogels niet beschermt tegen de effecten van postnatale blootstelling aan lawaai. Eerder werd nog wel eens gedacht dat vogels die in het ei al aan lawaai worden blootgesteld, beter op een lawaaiige omgeving worden voorbereid. En daardoor, wanneer ze op latere leeftijd nogmaals aan lawaai worden blootgesteld, minder negatieve effecten van dat lawaai ondervinden. Maar dat blijkt niet het geval te zijn. Zebravinkjes die in het ei aan lawaai waren blootgesteld bleken namelijk net zoveel nadelige effecten te ondervinden van het lawaai dat ze als nestkuiken hoorden als vogeltjes die alleen als nestkuiken op verkeerslawaai werden getrakteerd.
De bevindingen zijn tamelijk verontrustend. Want verkeerslawaai blijkt ronduit schadelijk te zijn voor de ontwikkeling van zebravinkjes en zelfs van invloed te zijn op hoeveel jongen de zebravinken vervolgens op de wereld zetten. “De resultaten suggereren dat de akoestische omgeving van broedende vogels in steden en langs snelwegen beter gemanaged moet worden,” zo schrijft Hans Slabbekoorn, hoogleraar Akoestische ecologie en gedrag aan de Universiteit Leiden, in reactie op het nieuwe onderzoek. Het is volgens hem bovendien niet onaannemelijk dat ook de ontwikkeling van andere soorten – waaronder zoogdiersoorten, zoals de mens – door verkeerslawaai gehinderd kan worden. En zo kan het onderzoek er volgens hem ook op hinten dat
“het akoestische comfort in ziekenhuisomgevingen voor zwangere vrouwen en baby’s speciale aandacht verdient.”
