De extra financiële impuls bleek een directe impact te hebben op de hersenontwikkeling van de kinderen van deze vrouwen.
Tot die opvallende conclusie komen Amerikaanse onderzoekers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences. Ze baseren zich op een onderzoek dat zijn startpunt vindt op de kraamafdelingen van vier grote Amerikaanse steden. Op die kraamafdelingen benaderden de onderzoekers 1000 vrouwen die een laag inkomen hadden en net waren bevallen. De helft van de vrouwen kreeg bij deelname aan het onderzoek elke maand 333 dollar toegestopt. De andere helft ontving elke maand 20 dollar. In beide gevallen mochten de vrouwen het geld vrij besteden. Na een jaar bezochten de onderzoekers de gezinnen opnieuw en werd de hersenactiviteit van hun inmiddels 1-jarige kinderen gemeten. Corona gooide hierbij enigszins roet in het eten; de onderzoekers waren uiteindelijk slechts in staat om de hersenactiviteit van 435 van de 1000 kinderen te meten.
Resultaten
De metingen schetsen echter een consistent beeld: de hersenactiviteit van kinderen van wie de moeder elke maand 333 dollar kreeg week af van die van kinderen van wie de moeder elke maand 20 dollar kreeg toegeschoven. “Het is opmerkelijk,” zo schrijven de onderzoekers in hun studie. “Omdat de patronen van hersenactiviteit die we zagen in de groep die meer geld had ontvangen, eerder in verband zijn gebracht met betere scores op latere leeftijd op het gebied van taal, de cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling.”
Geld
“We weten al jaren dat in armoede opgroeien de kans op mindere schoolprestaties, een lager salaris en een slechtere gezondheid vergroot,” stelt onderzoeker Kimberly Noble. “Maar tot nu konden we niet met zekerheid zeggen of de armoede zelf dit verschil in ontwikkeling veroorzaakte of dat opgroeien in armoede simpelweg samenhangt met andere factoren die deze verschillen veroorzaken.” Het nieuwe onderzoek suggereert voorzichtig dat armoede zelf de boosdoener is; wat extra geld lijkt op zichzelf immers al voldoende om een verandering in de hersenontwikkeling van jonge kinderen te bewerkstelligen.
Ervaringen
Hoe het extra geld precies tot een verandering in het brein leidt, is overigens nog wel onduidelijk. “Alle gezonde hersenen worden gevormd door hun omgeving en ervaringen,” stelt Noble. En de onderzoekers gaan er dan ook vanuit dat de hersenactiviteit veranderd is doordat kinderen waarvan de ouders meer geld te besteden hadden, dankzij dat geld andere ervaringen opdeden. Onduidelijk blijft echter om wat voor ervaringen het dan precies gaat. Vervolgonderzoek moet uitwijzen hoe de moeders het geld gespendeerd hebben en welke impact dat op hun kinderen heeft gehad. De onderzoekers houden er daarbij rekening mee dat dat vervolgonderzoek uitwijst dat wat extra geld het leven van kinderen op uiteenlopende manieren beïnvloedt. “Families zijn allemaal anders,” stelt onderzoeker Katherine Magnuson. En het lijkt aannemelijk dat ouders wanneer ze wat extra geld tot hun beschikking hebben, ook allemaal weer net wat andere keuzes maken. En daarbij zullen de meesten zich ongetwijfeld laten leiden door wat hun kinderen het hardste nodig hebben. En dat zal van kind tot kind ook weer verschillen. “Dus er is wellicht niet één manier waarop geld gezinnen positief beïnvloedt; geld kan er op verschillende kleine manieren toe doen.”
Nog veel vragen
Ook is nog niet bewezen dat de verandering in hersenactiviteit blijvend is, zo benadrukken de onderzoekers. Daarnaast is er ook geen bewijs dat de hersenactiviteit er ook echt toe leidt dat kinderen op latere leeftijd beter presteren op school en zich sociaal-emotioneel beter ontwikkelen. Daarom is het ook belangrijk dat de kinderen langer gemonitord gaan worden. En dat zijn de onderzoekers zeker van plan; de moeders zullen tot hun kind 4 jaar en 4 maanden oud is elke maand 333 of 20 dollar blijven ontvangen en de onderzoekers blijven de gezinnen de komende jaren volgen.
Het is nu nog veel te vroeg om op basis van deze studie beleid te gaan maken, zo stellen de onderzoekers zelf. Maar wat het onderzoek volgens hen wel laat zien, is dat het belangrijk is om in de armoedebestrijding te focussen op het welzijn en de ontwikkeling van (jonge) kinderen, want zij kunnen daar vervolgens mogelijk een leven lang de vruchten van plukken.
