De in China opgegraven fossiele resten zouden weleens de oudste ter wereld kunnen zijn.
Onderzoekers hebben in de Chinese regio Chongqing de overblijfselen opgegraven van een stokoude en relatief kleine stegosaurus. De betreffende dino zwierf vermoedelijk ongeveer 168 miljoen jaar geleden over de aarde, tijdens het Midden-Jura-tijdperk. Het is een interessante vondst. Over de evolutie van stegosaurussen is namelijk nog vrij weinig bekend. Maar dankzij de ontdekking van de nieuwe soort, beschreven in het vakblad Journal of Vertebrate Paleontology, beginnen steeds meer puzzelstukjes op hun plaats te vallen.
Stegosaurussen worden gezien als logge planteneters. Waarschijnlijk wogen ze zo rond de 1600 kilogram, waarmee hun gewicht vergelijkbaar is met dat van een hedendaagse kleine neushoorn. Stegosaurus is daarnaast een van de bekendste dinosauriërs wegens zijn opvallende uiterlijk. De bekendste leden zijn onder meer de Huayangosaurus (één van de meest primitieve stegosauriërs), Gigantspinosaurus (bekend om zijn enorme schouderstekels) en Miragaia (vooral befaamd om zijn extreem lange nek). Zowel jonge, als volwassen exemplaren waren uitgerust met stekels op de staart en hadden grote, puntige beenplaten op hun rug. Gefossiliseerde resten van stegosaurussen zijn op alle continenten, behalve op Antarctica en Australië, teruggevonden. Tot op heden zijn er 14 verschillende soorten ontdekt.
In de Chinese aarde troffen onderzoekers onder andere botten van de rug, schouder, dij, voeten en ribben aan, evenals verschillende pantserplaten. De overblijfselen blijken na analyse te behoren tot een vrij petieterige, maar angstaanjagend ogende stegosaurus, die van neus tot staart slechts 2,8 meter lang was. Wetenschappers kunnen echter niet met zekerheid zeggen of deze fossiele resten van een volwassen, of baby dino zijn.
Stokoud
Wel weten ze dat het gaat om een stokoude stegosaurus, die zoals gezegd 168 miljoen jaar geleden over de aardbol slenterde. Het betekent dat de dino tijdens het Bajocien – een tijdsnede in het Midden-Jura – leefde. En dat is veel eerder dan alle andere stegosaurussen die tot nu toe zijn ontdekt. De nieuw ontdekte fossiele resten zijn dan ook de oudste van een stegosaurus die ooit in Azië zijn gevonden en zouden daarnaast ook weleens de oudste ter wereld kunnen zijn. Dit suggereert dan ook dat stegosaurussen mogelijk afkomstig zijn uit Azië.
Naam
Het team heeft de nieuw ontdekte soort de toepasselijke naam Bashanosaurus primitivus gegeven. ‘Bashan’ is een verwijzing naar de oorspronkelijke naam van het Chinese gebied Chongqing waar de dinosaurus is gevonden, terwijl ‘primitivus’ Latijn is voor ‘eerste’.
Evolutie
De vondst van Bashanosaurus primitivus zou ons meer kunnen vertellen over hoe stegosaurussen precies zijn geëvolueerd – iets waarover we nog bijzonder weinig weten. Hoewel de dino verscheidende kenmerken gemeen lijkt te hebben met de vroegste stegosaurussen – zoals Huayangosaurus en Gigantspinosaurus en vroeg vertakte Thyreophora – zijn andere kenmerken uniek. Zijn schouderbladen zijn bijvoorbeeld kleiner en minder ontwikkeld, zijn dijbeen is iets anders en zijn pantserplaten buigen naar buiten en zijn dikker dan de platen op de ruggen van zijn latere verwanten. Tegelijkertijd beschikt Bashanosaurus primitivus ook over opvallende overeenkomsten met enkele van de eerste gepantserde dinosauriërs, die meer dan 20 miljoen jaar ouder zijn. Zo zijn de rugwervels vergelijkbaar met Scelidosaurus; een gepantserde en plantenetende dino die leefde tijdens het vroege Jura.
Volgens de onderzoekers heldert de vondst veel op over hoe stegosaurussen evolueerden en hoe ze zich tot elkaar verhouden. “De ontdekking van deze stegosauriër uit het Midden-Jura draagt bij aan een toenemend aantal bewijzen dat de groep evolueerde in het vroege Midden-Jura – of misschien zelfs in het Vroege Jura,” vermoedt Susannah Maidment. “China lijkt een hotspot te zijn geweest voor de diversiteit van stegosaurussen, waar uiteindelijk de talrijke soorten uit voortkwamen die ons nu bekend zijn.”
