Wetenschappers hebben ontdekt dat wij mensen de stem van onze wederhelft in een rumoerige omgeving gemakkelijker kunnen horen dan de stem van een vreemde. Tegelijkertijd kunnen we de stem van onze wederhelft ook beter negeren, tenzij we ouder worden: dan wordt het negeren van de stem van onze echtgenoot of echtgenote een stuk lastiger.
Dat schrijven onderzoekers in het blad Psychological Science. Ze baseren hun conclusie op een experiment. Ze verzamelden getrouwde stellen en lieten ze een tekst voorlezen. De onderzoekers maakten er een opname van. Vervolgens lieten ze de mannen en vrouwen luisteren naar de tekst die hun wederhelft oplas. Terwijl de proefpersonen naar hun wederhelft luisterden, hoorden ze echter ook een onbekende stem een stuk tekst voorlezen. Sommige proefpersonen kregen de opdracht om zich te richten op wat hun wederhelft zei. Anderen moesten zich juist richten op wat de onbekende stem zei.
Bekende stem
De proefpersonen bleken nauwkeuriger na te kunnen vertellen wat ze gehoord hadden wanneer ze naar de stem van hun wederhelft hadden geluisterd. Ze hoorden die stem duidelijker dan de stem van de onbekende. Het maakte daarbij niet uit hoe oud de proefpersonen waren: zowel voor bejaarden (79-jarigen) als voor jongere mensen (44-jarigen) was het gemakkelijker om naar de stem van hun wederhelft te luisteren.
Stem van de onbekende
Opvallend genoeg waren er wel verschillen tussen deze twee leeftijdsgroepen wanneer ze de opdracht kregen om zich te richten op wat de onbekende stem zei. De mensen van middelbare leeftijd bleken daar geen moeite mee te hebben, maar de bejaarden konden de stem van hun wederhelft simpelweg niet negeren. “De mensen van middelbare leeftijd konden de kennis die ze over de bekende stem hadden, gebruiken om deze te onderscheiden van de onbekende stem en de bekende stem te negeren, zodat ze de onbekende stem beter hoorden,” legt onderzoeker Ingrid Johnsrude uit. Maar hoe ouder de proefpersonen waren, hoe minder goed ze de onbekende stem konden volgen. “Mensen van middelbare leeftijd kunnen hun wederhelft negeren: ouderen kunnen dat niet zo goed.” Waarschijnlijk komt dat doordat zij minder goed in staat zijn om de kennis omtrent de stem van hun wederhelft te gebruiken om stemmen van elkaar te onderscheiden.
Doorgaans zijn wij mensen dus beter in staat om in een lawaaiige omgeving naar één stem te luisteren als die stem ons bekend voorkomt. En dat geldt met name voor ouderen. “Deze resultaten hebben implicaties voor een veelvoorkomend probleem onder oudere individuen: het moeilijk kunnen volgen van stemmen als er achtergrondlawaai is. Onze studie identificeert een factor – vertrouwd zijn met stemmen – die oudere luisteraars kan helpen om mensen in deze omstandigheden beter te verstaan.”