Het is vandaag Moederdag. Een mooi moment om de moederliefde eens onder de loep te nemen. En wat blijkt uit recent onderzoek? Moeders uiten hun liefde wereldwijd op heel verschillende manieren.
De meeste ouders zullen moeten toegeven ontzettend veel van hun kinderen te houden. In die zin is moederliefde (en vaderliefde) dus een universeel verschijnsel. Maar de wijze waarop vaders en moeders die liefde uiten, verschilt van land tot land. Dat ontdekte onderzoeker Jennifer Lansford. Ze doet inmiddels alweer zeven jaar onderzoek naar de manieren waarop ouders hun liefde voor hun kinderen wereldwijd uiten.
Van Kenia tot Zweden
Neem bijvoorbeeld Kenia. Daar tonen ouders dat ze van hun kinderen houden door het gedrag van hun kinderen sterker te controleren. Zweedse ouders tonen de liefde voor hun kinderen juist door ze te behandelen als gelijken: kinderen wordt gevraagd naar hun mening en die mening telt ook wanneer er beslissingen moeten worden genomen.
Van Italië tot Colombia
In Italië uiten moeders en vaders hun liefde door heel betrokken te zijn bij de kinderen en emoties te tonen in de interactie met de kinderen. In Colombia tonen ouders hun liefde voor hun kinderen door de behoeften van de familie boven de individuele behoeften te zetten.
Van de Filipijnen tot de VS
Op de Filipijnen staat dankbaarheid en respect centraal. Ouders uiten de liefde voor hun kinderen door ze te leren dat ze hun ouders kunnen eren door familiële verplichtingen na te komen. In de Verenigde Staten uiten ouders hun liefde door de individuele belangen van hun kind te promoten en kinderen de vrijheid te geven hun eigen keuzes te maken.
De perceptie van het kind
De manieren waarop ouders wereldwijd hun affectie uiten, verschilt dus sterk. Ondanks dat kunnen kinderen wereldwijd op vier specifieke manieren achterhalen of ze geliefd zijn of niet. Ten eerste door te kijken naar de warmte en affectie die hun ouders bieden (en die van cultuur tot cultuur dus op verschillende manieren geuit wordt). Ten tweede door te kijken naar de vijandigheid en agressie die hun ouders tonen (denk aan slaan, schreeuwen, sarcasme, enzovoort). Ten derde door te kijken in hoeverre ouders in hun fysieke en emotionele behoeften voorzien. En ten vierde door te kijken naar wat onderzoekers ‘symbolische verwerping’ noemen. In dit laatste geval is er geen duidelijke indicatie dat ouders koud of agressief zijn of hun kinderen verwaarlozen, maar toch voelen kinderen zich niet geliefd en verzorgd. Onderzoekers benadrukken dat geen enkel gezin perfect is en dat elk gezin dus in enige mate met allevier de manieren waarop een kind de liefde van zijn ouders kan ervaren, vertrouwd is. Maar in een liefdevol gezin zullen sommige manieren nauwelijks tot uiting komen.
Het onderzoek naar de manieren waarop ouders wereldwijd van hun kinderen houden, loopt nog zeker drie jaar. Wat op dit moment in ieder geval al duidelijk is, is dat de ouderliefde er in allerlei vormen is. Aan welke vorm een kind wordt blootgesteld, maakt uiteindelijk niet uit. Als het zich maar geliefd en geaccepteerd voelt. En de wijze waarop je een kind het gevoel geeft geliefd en geaccepteerd te zijn, is dus sterk afhankelijk van de cultuur waarin je wieg stond. De perfecte moeder bestaat dan ook niet, maar zal van cultuur tot cultuur verschillen. Zo zal een Nederlands kind er maar weinig van begrijpen als je je hand op zijn hoofd legt. Een Afro-Afrikaans kind ervaart dat heel anders: wanneer iemand een hand op zijn hoofd legt, toont diegene affectie. En wij vinden het misschien raar om een mandarijntje in kleine stukjes te snijden en vervolgens die kleine stukjes één voor één in de mond van een achtjarig kind te stoppen. Maar in India worden achtjarigen daar blij van: het is een symbool van liefde en affectie dat elk kind begrijpt.