Woensdag maken archeologen hopelijk meer bekend over het verleden van de mysterieuze Toetanchamon. De onderzoekers onderwerpen de mummie aan een uitgebreid DNA-onderzoek en hopen veel prangende vragen te kunnen beantwoorden. Maar voor het zover is, zet Scientias nu eerst op een rijtje wat we wél al weten.
Toetanchamon werd geboren onder de naam Toetanchaton. Men vermoedt dat farao Achnaton zijn vader was. Eén van zijn vrouwen – waarschijnlijk Kiya – was de moeder van de kroonprins. Farao Achnaton probeerde tijdens zijn regeringsperiode van de Egyptische godsdienst een monotheïstische te maken. Vanzelfsprekend zorgde dat voor woede, niet in de laatste plaats onder de machtige priesters. Toetanchaton bleef na de troonsopvolging – hij was toen nog maar acht of negen jaar oud – met een ontwricht Egypte achter.
Gehandicapt?
Archeologen vermoeden dat de jonge farao een handicap had. In zijn tombe zijn vele wandelstokken gevonden. Toch gaat men ervan uit dat de farao een prima jeugd heeft gehad. Hij zou veel aan sport hebben gedaan – onder meer jagen en zwemmen – en gestudeerd hebben. Toetanchaton trouwt met zijn halfzus, de dochter van Nefertiti en zijn vader: Ankhensenpaaton. In eerste instantie zet de jonge farao de lijn die zijn vader had uitgezet voort: er is maar één god en dat is Aton. Enkele jaren later wijkt hij daar toch vanaf en staat hij ook andere goden toe. Hij veranderde in die tijd ook zijn naam in Toetanchamon: levend evenbeeld van Amon. De naam van zijn vrouw wijzigt hij in Ankhesenamun, ook dat is een ode aan Amon. Waarschijnlijk besloot hij tot naamswijziging over te gaan om de boze priesters die eerder afscheid hadden moeten nemen van hun vele goden rustig te houden.
Dood
Als Toetanchamon tien jaar aan het hoofd van Egypte staat, breekt er oorlog uit met de Hitieten. In die tijd komt de jonge farao te overlijden. Wat de reden van zijn sterven is, is tot op de dag van vandaag onbekend. Er zijn mogelijkheden genoeg: misschien vermoord door een boze priester? Of omgekomen in de strijd? Of een coupe? Of een natuurlijke dood? Vaststaat dat Toetanchamon niet veel ouder is geworden dan achttien of negentien jaar. Hij had wel enige kinderen gekregen, maar zij waren allen doodgeboren. Een mannelijke opvolger was er niet en de adviseur van de gestorven farao – Ay – eiste de troon op.
Carter
In 1922 wordt Toetanchamons tombe in de Vallei der Koningen ontdekt. Howard Carter legde het graf bloot. In de tombe lagen prachtige schatten, waaronder beelden, een stoel en het wereldberoemde masker van Toetanchamon.
We weten al met al relatief weinig van het leven van farao Toetanchamon. Als het goed is, gaat dat woensdag 17 februari veranderen. Een DNA-test moet vaststellen wie Toetanchamons ouders waren. Daarnaast worden nog eens honderden andere mummies bestudeerd in de hoop hun afkomst te achterhalen. En dat belooft volgens het hoofd van de Egyptische archeologie, Zahi Hawass veel moois. Zo zouden veel mummies die nu tentoongesteld worden in werkelijkheid heel anders heten en van heel andere afkomst zijn dan totnogtoe werd aangenomen.