Blanke meisjes, donkere meisjes en donkere jongens: ze kunnen zich dankzij de televisie minderwaardig voelen. Alleen blanke jongens zien hun gevoel van eigenwaarde door de tv stijgen.
Die opmerkelijke conclusie trekken wetenschappers in het blad Communication Research. Ze baseren hun studie op een experiment onder 400 Amerikaanse kinderen.
Resultaten
De onderzoekers achterhaalden niet naar welke programma’s de kinderen precies keken. Er werd alleen vastgesteld hoeveel uren de kinderen voor de tv doorbrachten en welke invloed dat had op hun gevoel van zelfwaarde. Uit het onderzoek blijkt dat kinderen met een huidskleur wekelijks gemiddeld tien uur meer tv keken dan de blanke kinderen. Ook bleek er een verband tussen gevoel van eigenwaarde en de tv. De resultaten laten zien dat blootstelling aan de tv, verband houdt met het gevoel van eigenwaarde van kinderen, zo schrijven de onderzoekers. Dat verband bleef overeind zelfs nadat ze ook rekening hadden gehouden met factoren als leeftijd en hoe tevreden de kinderen met zichzelf waren. “Blootstelling aan tv voorspelt een afname in eigenwaarde voor blanke meisjes, donkere jongens en meisjes en een toename in eigenwaarde onder blanke jongens.”
Figuren
De onderzoekers denken de resultaten wel te kunnen verklaren. Zo heeft het alles te maken met de figuren die kinderen op televisie zien. Zo hebben blanke mannen het op tv over het algemeen goed voor elkaar. “Ze zijn in een machtige positie, hebben prestigieuze bezigheden, zijn hoog opgeleid, hebben een glamoureus huis, een mooie vrouw en er wordt weinig aandacht besteed aan het harde werk dat hieraan vooraf ging,” stelt onderzoeker Nicole Martins. Vrouwen op tv zijn weer heel anders. “Hun rollen zijn simplistisch, bijna één dimensionaal zelfs en gericht op het succes dat ze dankzij hun uiterlijk en niet dankzij wat ze doen of denken, hebben.” Als meisjes dat zien, kan dat een negatieve invloed hebben. Zowel op blanke als donkere meisjes. Dat donkere jongens hun gevoel van eigenwaarde ook zien dalen door de tv is ergens logisch. Donkere jongens worden vaak als criminelen afgeschilderd. Jonge donkere jongens krijgen zo het beeld dat ze weinig goeds kunnen doen.
Vergelijken
Vast lijkt te staan dat de televisie invloed heeft op kinderen. “Kinderen die niets anders doen dan televisie kijken, kunnen niet anders dan zichzelf vergelijken met wat ze op het scherm zien,” stelt onderzoeker Kristen Harrison. En ondanks dat er tal van manieren zijn om kinderen te vermaken – denk ook aan computers, videospelletjes, enzovoort – blijft voor veel Amerikaanse kinderen de televisie de belangrijkste vorm van vermaak.
De onderzoekers laten zich niet uit over de implicaties die dit onderzoek voor ouders en verzorgers zou kunnen hebben. Ze komen niet met adviezen of richtlijnen (niet meer dan één uur tv per dag, bijvoorbeeld). Daar is wellicht meer onderzoek voor nodig.