De door een rondslingerende ruimtesteen beschadigde Sojoez MS-22 zal zonder bemanning naar de aarde afdalen. Vervolgens wordt er een nieuw ruimteschip naar het ISS gestuurd.
Halverwege december maakten Russische astronauten aan boord van het internationale ruimtestation zich klaar voor een ruimtewandeling, toen teams op aarde opeens schijnbaar sneeuwachtige vlokken uit het aan het ISS gekoppelde Sojoez-ruimtevaartuig zagen komen. Al gauw werd duidelijk dat er koelvloeistof uit het ruimtevaartuig lekte. De afgelopen weken is er diep nagedacht over een plan de campagne. En die deden Sergei Krikalev van het Russische Roscosmos en Joel Montalbano van NASA vanmiddag tijdens een persconferentie uit de doeken.
Het lek
Hoewel onderzoekers destijds het lek snel wisten te lokaliseren – het bleek zich te bevinden in de externe koellus van een radiator – was de oorzaak in nevelen gehuld. Ondertussen is daar meer duidelijkheid over. Zo sluiten experts technische storingen uit. In plaats daarvan blijkt het lek te zijn veroorzaakt door een ruimtesteen die met grote vaart tegen Sojoez MS-22 aanbotste. Het gaat overigens maar om een klein gaatje: de diameter is kleiner dan 1 millimeter.
Zonder bemanning naar de aarde
Een prangende vraag is natuurlijk hoe het nu verder moet. En daar lijkt nu een antwoord op te zijn gevonden. Zo concluderen experts dat de lekkende Sojoez zonder bemanning huiswaarts zal moeten keren. Vervolgens wordt er een nieuw ruimteschip gestuurd om de gestrande astronauten op te halen.
Gestrande astronauten
De lekkende Sojoez kwam in september naar het ISS en vervoerde toen drie astronauten; de twee Russen Sergei Prokopiev en Dmitry Petelin en de Amerikaan Francisco Rubio. Zij zouden in maart met dezelfde Sojoez weer huiswaarts keren. Dat idee is nu door het lek van de baan. Op 20 februari wordt daarom een lege Sojoez MS-23 gelanceerd om de gestrande astronauten op te halen. Hun missie in het ISS wordt hierdoor wel met enkele maanden verlengd.
Verlengde missie
Oorspronkelijk werd verwacht dat de kosmonauten Oleg Kononenko en Nikolai Chub en NASA-astronaut Loral O’Hara op 16 maart aan boord van Sojoez MS-23 naar het ruimtestation zouden vertrekken. In plaats daarvan wordt de tijd van Prokopiev, Petelin en Rubio met enkele maanden in het ruimtestation verlengd totdat ze later dit jaar aan boord van de Sojoez MS-23 naar de aarde zullen terugkeren. “De bemanning verkeert in goede gezondheid en er is geen reden om onmiddellijk naar huis terug te keren,” zei Montalbano tijdens de persconferentie.
Niet voor het eerst
Overigens is het niet voor het eerst dat er een Sojoez-capsule lekt. In 2018 werd er ook al een klein gaatje ontdekt in het bovenste deel van de aan het ISS gekoppelde Sojoez MS-09, waardoor de luchtdruk in het internationale ruimtestation plotseling daalde. De astronauten dichtten het gat en de luchtdruk herstelde zich. Einde verhaal, zou je denken. Maar al snel deden allerlei wilde verhalen de ronde over hoe dit gaatje zou zijn ontstaan. Het deed namelijk een beetje denken aan een boorgaatje. Was er iemand een beetje onhandig bezig geweest? Of had iemand geprobeerd om de Sojoez en/of het ISS te saboteren? Een fabrieksfout werd uitgesloten, maar wat de oorzaak dan wel was? Dat is na al die jaren nog steeds niet bekend.
In het geval van Sojoez MS-22 zijn zowel de Russen als NASA er zeker van dat het gaatje veroorzaakt is door een micrometeoriet. De bemanning aan boord van het ISS is overigens op geen enkel moment in gevaar geweest.