Door overmatig watergebruik is het Great Salt Lake fors opgedroogd. “De meeste inwoners van Utah zien de urgentie van deze crisis, en de gevolgen ervan voor het milieu, de gezondheid en de economie, niet.”
Onderzoekers luiden in een uitgebreide briefing over het Great Salt Lake, een zoutmeer gelegen in de Amerikaanse staat Utah, de noodklok. Volgens hen wordt het meer geconfronteerd met ‘een ongekend gevaar’. Zonder de nodige actie, kan het zoutmeer al over vijf jaar verdwenen zijn. “De keuzes die we de komende maanden maken, zullen in de komende decennia effect hebben op onszelf en ecosystemen in het hele Westen,” zo klinkt het onomwonden.
Great Salt Lake
Het Great Salt Lake is het grootste zoutmeer op het westelijk halfrond. Het meer is van groot belang, zowel voor mens als voor dier. Zo is het bijvoorbeeld een belangrijke toeristische trekpleister en leveren economische activiteiten, waaronder de garnalenvangst, jaarlijks meer dan 2,5 miljard euro op. Daarnaast bevat het meer veel mineralen die in de industrie worden gebruikt en verstrekt het voedsel aan miljoenen mensen wereldwijd. Tegelijkertijd is het zoutmeer een veilige haven voor zeker 10 miljoen trekvogels en andere wilde dieren die er leven. Kortom, het meer vormt een essentieel ecosysteem dat de menselijke economie en de biodiversiteit op het hele westelijke halfrond ondersteunt.
Overmatig watergebruik
Maar, het zoutmeer verkeert in zwaar weer. Door overmatig watergebruik zakt het waterpeil fors en bereikte al eerder dit jaar het laagste niveau ooit. Klimaatverandering heeft nu de al nijpende situatie verder verergerd. Het waterpeil ligt momenteel zo’n zes meter onder het gemiddelde, natuurlijke niveau. “Het zoutmeer heeft ondertussen 73 procent van het water en 60 procent van zijn oppervlakte verloren,” zo schrijven de onderzoekers. “Door niet-duurzaam watergebruik is het meer ernstig opgedroogd. Niet alleen veroorzaakt dit giftige stofwolken, het leidt ook tot de verhoging van het zoutgehalte, met grote gevolgen voor het voedselweb.”
De ernstige daling van het meer is met name sinds 2020 in een stroomversnelling gekomen. En als dat op huidige voet doorgaat, kan het meer over vijf jaar al verdwenen zijn. “Het verlies van het zoutmeer veroorzaakt een opeenvolging van ecologische en economische schade die uiterst moeilijk ongedaan te maken is,” aldus de onderzoekers.
Onderschat
Volgens de onderzoekers zijn de gevolgen verstrekkend. Toch worden deze gevolgen volgens hen door de meesten zwaar onderschat. “Ondanks de stimulerende groei van wetgevende maatregelen en het publieke bewustzijn, beseffen de meeste inwoners van Utah de urgentie van deze crisis niet,” zo benadrukken de onderzoekers. “We weten dat het verlies van zoutmeren grote gevolgen hebben voor het milieu, de gezondheid en de economie. Zonder een gecoördineerde reddingsactie kunnen we wijdverspreide lucht- en waterverontreiniging verwachten, naast een toename van het aantal bedreigde diersoorten.” Ook kan het verlies aan verdamping van het meer het lokale klimaat aantasten, wat leidt tot extremere temperatuurschommelingen en woestijnvorming. Ook zal het schade aanrichten aan de landbouw en de industrie. Uit berekeningen blijkt dat het opdrogende meer Utah jaarlijks 1,7 tot 2,2 miljard dollar zou kunnen kosten. Daarnaast staan 6.600 banen op het spel.
Waterbesparing
De enige manier om het voortbestaan van het meer te verzekeren, is door een forse waterbesparing. “Hoewel uitbreiding van het meer (door middel van pijpleidingen, nieuwe reservoirs of grondwateronttrekking) al eerder is geopperd, is behoud de enige manier om het Great Salt Lake te redden,” stellen de onderzoekers. “Bovendien is instandhouding ook de meest kosteneffectief een veerkrachtige manier.”
Terugschroeven
Om de toekomst van het meer veilig te stellen, suggereert het rapport dat het waterverbruik met 30 tot 50 procent moet worden teruggeschroefd. Op die manier kan er per jaar zo’n 3,1 miljard kubieke meter water uit beken en rivieren rechtstreeks het meer in stromen, waardoor het gestaag opnieuw gevuld wordt. “We roepen elke watergebruiker en -beheerder op om water te besparen,” schrijven de onderzoekers. “We bevinden ons in een noodsituatie, het is alle hens aan dek. We hebben boeren, provincies, steden, bedrijven, kerken, universiteiten en andere organisaties nodig die alles doen wat in hun macht ligt om het gebruik van water te verminderen.”
Om de crisis het hoofd te bieden, zijn maatregelen nodig die sinds mensengeheugenis ongekend zijn. Het belooft een enorme kluif te worden. Maar niet één die onhaalbaar is. “Het redden van het Great Salt Lake is misschien wel de grootste uitdaging in de geschiedenis van ons land,” aldus de onderzoekers. “Maar de geschiedenis laat ook zien dat wij tot dit soort gedurfde, collectieve acties in staat zijn. Wij geloven dat onze gemeenschap bij uitstek geschikt is om deze uitdaging aan te gaan. Het is nog niet te laat.”