Israëlische archeologen hebben nabij de stad Beet She’an een 1500 jaar oude synagoge ontdekt. Het gebedshuis zou hebben toebehoord aan de Samaritanen. Op de vloer van de tempel bevindt zich een kleurrijk mozaïek met daarin een geometrisch patroon. In het midden van de synagoge staat een Griekse inscriptie die luidt: Dit is de tempel.
Volgens onderzoeker Leah Di Segni wijst alles erop dat het om een Samaritaanse synagoge gaat. De bouwstijl is typisch Samaritaans en de tempel richt zich op Gerizim. Deze berg was heilig voor de Samaritanen, omdat ze oorspronkelijk uit het noorden van Israël komen.
Belangrijk
Naast de tempel zijn ook de restanten van een Samaritaanse boerderij aangetroffen. De boerderij besloeg maar liefst 1500 vierkante meter. “De synagoge die nu wordt blootgelegd, speelde een belangrijke rol in het leven van de boeren die in het omringende gebied woonden,” zo laten de archeologen weten. “Het deed dienst als een centrum voor het spirituele, religieuze en sociale leven hier.”
Moslims
Volgens de onderzoekers stammen zowel de tempel als de boerderij uit de vijfde eeuw na Christus. Waarschijnlijk kwamen de gebouwen aan een roemloos einde in 634, toen de moslims optrokken. Daarop verlieten de Samaritanen het gebied.
Baba Rabbah
Jezus noemt de Samaritanen in zijn gelijkenis over de Barmhartige Samaritaan (Lukas 10: 25-37). Het is niet verwonderlijk dat ze in de Bijbel zo’n relatief grote rol spelen; in die tijd was het een religie om rekening met te houden. De godsdienst – die in veel opzichten op die van de Joden leek – had zo’n één miljoen gelovigen. Het volk kreeg onder leiding van de hogepriester Baba Rabbah zelfs een eigen staat. Maar in het jaar 529 kwam daar na een mislukte opstand een einde aan.
Vandaag de dag zijn de Samaritanen een zeer kleine religieuze en etnische groep.