Het is een veelgehoord argument van mensen die een vies gezicht trekken bij cola light: van zoetstoffen zou je alleen maar meer honger krijgen en dus uiteindelijk dikker worden. Nieuw onderzoek wijst uit dat dat niet zo is. Sterker nog, vervang suiker door zoetstoffen en je bloedsuikerspiegel gaat omlaag.
Het is eigenlijk wel een opmerkelijk resultaat van het dubbelblinde onderzoek van de University of Leeds: je honger én hongerhormonen nemen net zo hard af door een koekje met kunstmatige zoetstoffen als eentje met echte suiker, terwijl je in feite dus veel minder calorieën binnenkrijgt.
Beter cola light
De onderzoekers zeggen dan ook dat hun studie heel sterk bewijs levert dat zoetstoffen niet leiden tot meer honger en een goede manier zijn om de suikerinname te verminderen. Goed nieuws dus: zoetstoffen, die we volop terugvinden in vooral frisdrank, maar bijvoorbeeld ook in yoghurt, zijn een goede manier om af te vallen of in ieder geval minder suiker binnen te krijgen. “Het verminderen van de suikerinname is een belangrijk doel geworden in de strijd tegen de stijging van het aantal obesitas-gerelateerde ziektes, zoals diabetes type 2”, reageert hoofdonderzoeker Catherine Gibbons. Zoetstoffen kunnen daarbij een handig hulpmiddel zijn.
Negatieve berichten
“Simpelweg suiker uit eten halen zonder vervanger heeft vaak een negatief effect op de smaak of vergroot de zin in zoetigheid, waardoor het lastig is om een suikerarm dieet vol te houden. Het vervangen van suiker door zoetstoffen is een van de meest gebruikte methodes om de suikerinname te verminderen en de voedingswaarden van eten en drinken te verbeteren.” En dat werkt dus uitstekend.
Alle afkeurende teksten ten spijt, lijken zoetstoffen als aspartaam of Stevia, dus wel degelijk nuttig te zijn. Professor Graham Finlayson reageert: “Zoetstoffen hebben veel negatieve aandacht gekregen, inclusief belangrijke publicaties die de consumptie ervan linken aan een verstoorde glycemische reactie, DNA-schade en een groter risico op hartaanvallen en beroertes. Deze rapporten dragen bij aan de huidige verwarring bij het grote publiek over de veiligheid van zoetstoffen.” De nieuwe studie wil daar komaf mee maken. “Wij leveren cruciaal bewijs dat het dagelijks gebruik van zoetstoffen goed is als het gaat om een gezond gewicht en een goede bloedsuikerspiegel.”
Koekjes eten
Voor het onderzoek kregen 53 mannen en vrouwen met overgewicht of obesitas koekjes met óf suiker, óf de natuurlijke zoetstof Stevia, óf de kunstmatige zoetstof neotaam. De proefpersonen namen de verschillende koekjes steeds twee weken lang met telkens een pauze van twee tot drie weken. De eerste en de laatste dag van de onderzoeksperiode vonden in het lab plaats. De deelnemers moesten een nacht vasten waarna er in het laboratorium een bloedtest werd afgenomen om het basisniveau van glucose, insuline en hongerhormonen vast te stellen.
Ook moesten de proefpersonen cijfers geven voor hun hongergevoel en aangeven wat hun voedselvoorkeuren waren. Nadat ze de koekjes hadden gegeten, dienden ze aan te geven hoe vol ze zaten gedurende een aantal uur. Daarna werden de glucose- en insulineniveaus opnieuw gemeten, evenals de hoeveelheid ghreline en enkele andere hongerhormonen.
Betere bloedsuikerspiegel
De uitkomsten waren beter dan verwacht: voor de honger en de aanmaak van hongerhormonen maakte het niet uit of de deelnemers koekjes met echte suiker of met zoetstoffen aten, maar het insulineniveau én de bloedsuikerspiegel waren twee uur na de versnapering wel lager dan na een koekje met echte suiker.
“De bevindingen tonen aan dat zoetstoffen een nuttig hulpmiddel zijn om de inname van suiker te verminderen zonder dat het leidt tot een compenserende toename van hongergevoelens of meer behoefte aan calorieën. Zoetstoffen zijn dus een prima manier om honger, energie en gewicht onder controle te houden”, besluit professor Anne Raben van de University of Copenhagen die ook meewerkte aan het onderzoek.
