Een extra bakje koffie met een flinke schep suiker, een energiereep of een stuk fruit als u ’s middags moe wordt: het helpt maar voor even. Onderzoekers hebben nu de oplossing gevonden voor uw middagdip.
Wie moe is, is minder alert. Het blijkt dat verkeersongelukken daadwerkelijk meer voorkomen tijdens de middagdip. Deze zogenoemde ‘na-de-lunchdip’ voelen we van ongeveer twee tot vier uur ’s middags. Nieuw onderzoek van het Rensselaer’s Lighting Research Center toont dat licht met een bepaalde golflengte en niveau van licht de alertheid gedurende deze middagdip kan verhogen.
Melatonine
De vondst die in het blad Physiologhy & Behavior staat kan wel eens een goede oplossing zijn voor de middagdip. Het is blijkbaar mogelijk om de alertheid zonder medicijnen of bepaalde voedingsmiddelen te verhogen. Mariana Figueiro, een van de onderzoekers, kwam eerder al tot de ontdekking dat licht de alertheid ’s nachts kan verbeteren. Wit licht met een intensiteit van 2500 lux bleek ervoor te zorgen dat de hartslag van proefpersonen steeg, net als de lichaampstemperatuur. Ook presteerden de proefpersonen ‘s nachts beter. Dit betekent echter niet dat het nodig is dat licht melatonine – het ‘slaapstofje’ dat de hersenen het meest ’s nachts afgeven – onderdrukt. Blauw én rood licht bleken de alertheid te verhogen, maar alleen het licht met de korte golflengte, onderdrukte de afgifte van melatonine. Als iemand ’s nachts alerter kan worden zonder de melatonine te onderdrukken, kan dit overdag misschien ook, dachten de onderzoekers.
Onderzoek
Voor het onderzoek werden deelnemers gedurende hun dip blootgesteld aan licht met een korte golflengte (blauw licht) en licht met een lange golflengte (rood licht). In het donker kregen zij een lichtgevende bak tegenover zich met rood of blauw licht van LED-lampjes. Ze moesten gedurende de hele sessie in het licht kijken zonder hun ogen te bewegen. Het licht viel hierdoor bij iedere deelnemer even veel en lang op de hoornvliezen. De alertheid maten de onderzoekers met EEG waarbij op het hoofd geplaatste elektroden signalen opvangen die aantonen in welke staat de hersenen zijn: bijvoorbeeld slapend of ontspannen. Ook gebruikten de onderzoekers een subjectieve slaapschaal: de Karolinska Sleepiness Scale (KSS).
Ook al zaten de deelnemers buiten de bak om in het donker, het rode licht zorgde voor aanzienlijke afname van kracht in de frequentiereeksen die verband hebben met slaperigheid. Waardoor het onderzoek suggereert dat rood licht gedurende de dag een positief effect heeft op de alertheid. Verder onderzoek is nodig om te verklaren waarom het rode licht nu precies zorgt voor de toename van alertheid.