Krachtigste exoplanetenjager ter wereld opent zijn ogen

planeet

De Gemini Planet Imager heeft zijn ogen geopend en de eerste foto van een exoplaneet gemaakt. En dat smaakt naar meer. GPI is de krachtigste exoplanetenjager op aarde en gaat hopelijk tal van exoplaneten ontdekken en ons een gedetailleerder beeld geven van hun eigenschappen en atmosfeer.

Bijna tien jaar is er aan de Gemini Planet Imager gewerkt en nu is het instrument – dat deel uitmaakt van de Gemini South-telescoop in Chili – eindelijk klaar om aan het werk te gaan. En dat demonstreert het instrument met behulp van de foto die u hierboven ziet. Op de foto pronkt de planeet Beta Pictoris b. De planeet is verschillende malen groter dan Jupiter en ongeveer tien miljoen jaar oud.

Stofschijf
De GPI is ontwikkeld om planeten naast heel heldere sterren te observeren en ons onder meer iets te vertellen over hun atmosfeer. Ook kan het instrument stofschijven rond jonge sterren waarin planeten kunnen ontstaan, bestuderen.

Een door GPI gekiekte stofschijf rond de jonge ster HR4796A. Afbeeldingen: Marshall Perrin / Space Telescope Science Institute.
Een door GPI gekiekte stofschijf rond de jonge ster HR4796A. Afbeeldingen: Marshall Perrin / Space Telescope Science Institute.

Direct
De verwachting is dat GPI een schat aan informatie over exoplaneten gaat opleveren. “De meeste planeten die ons tot op heden bekend zijn, kennen we enkel doordat we ze indirect hebben waargenomen,” legt onderzoeker Bruce Macintosh uit. Hij verwijst bijvoorbeeld naar het werk van exoplanetenjager Kepler. Deze telescoop spoort exoplaneten op door het licht van sterren te bestuderen. Wanneer het licht van een ster met regelmaat gedimd wordt, wijst dat erop dat een planeet rond de ster cirkelt en het licht met regelmaat blokt. “Deze indirecte methodes vertellen ons dat er een planeet is, iets over zijn massa en baan, maar meer niet.” De GPI kan dergelijke planeten direct waarnemen en ons dus veel meer vertellen. Onder meer over de atmosfeer van de planeet.

Dit jaar zal GPI zo’n 600 jonge sterren onder de loep nemen om te achterhalen welke planeten er omheen cirkelen. Ondanks dat dit de krachtigste exoplanetenjager ter wereld is, zal deze enkel in staat zijn om grote planeten (vergelijkbaar met Jupiter) te ontdekken. Dat heeft alles te maken met de turbulente atmosfeer van de aarde waar deze doorheen moet gluren. Het is echter heel waarschijnlijk dat in de toekomst een ruimtetelescoop met een GPI-achtig instrument ontwikkeld wordt. “En de beelden en spectra die uit dat instrument komen, zullen een klein blauw stipje laten zien en dat zal dan een tweede aarde zijn.”

Bronmateriaal

"Gemini Planet Imager First Light!" - Gemini.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Christian Marois / NRC Canada.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd