Iedereen kent wel iemand die maar niet aan een relatie komt en daar erg mee zit en iemand die single is, maar daar totaal geen last van lijkt te hebben. Een internationaal team van onderzoekers onderzocht waar dit verschil in perceptie vandaan komt. Hun theorie: of je gelukkig kan zijn in je eentje komt waarschijnlijk door je hechtingsstijl.
Er zijn vandaag de dag meer singles dan ooit. Niet alleen onder jongeren die rond hun studententijd ‘van het leven genieten’ of bij ouderen die net een scheiding achter de rug hebben. Over alle leeftijden is het aantal alleenstaanden in de westerse wereld de laatste decennia gestegen. Zo wonen er in Nederland inmiddels meer dan 3,3 miljoen mensen alleen, en zal dat volgens het CBS oplopen naar één op de vier in 2050.
Er wordt dan ook veel onderzoek gedaan naar singles. Zo concludeerden wetenschappers van University of Toronto eerder deze maand dat veel alleenstaanden introvert en ingetogen zijn en vaak een minder consciëntieuze en meer neurotische aard hebben. Maar, dat betekent niet dat singles ongelukkiger zijn, vertelde ook hoofdonderzoeker Elaine Hoan aan Scientias.nl. “Hoewel mensen in een relatie gemiddeld tevredener zijn met hun leven dan alleenstaanden, zijn er ook genoeg happy singles.” Een team van sociale en klinische psychologen besloot onlangs te onderzoeken waar dit verschil door komt.
Hechtingstheorie
“Mensen zijn om vele redenen single”, stellen de onderzoekers. “Sommigen kiezen er bewust voor om single te blijven, bij anderen komt het doordat ze zich concentreren op persoonlijke doelen en ambities en weer anderen geven aan dat daten moeilijker is geworden.” En dan heb je ook nog de groep die opnieuw single is vanwege een verbroken relatie. Maar er is nog een andere theorie die het single-zijn verklaart, stelt het onderzoek. De ‘hechtingstheorie’, die suggereert dat onze relaties met anderen worden gevormd door onze mate van angst en vermijding. Mensen die meer hechtingsangst en vermijdingsgedrag hebben, worden in deze theorie als minder ‘veilig gehecht’ beschouwd. Ze maken zich namelijk meer zorgen over relaties, verlating en voelen zich ongemakkelijk bij het ontvangen en geven van intimiteit.
Onderzoek
Over het algemeen hebben alleenstaande mensen meer van dit soort hechtingsonzekerheden dan mensen in relaties. Tegelijkertijd blijkt dat veel alleenstaanden die ervoor kiezen om alleenstaand te blijven een gelukkig leven leiden. Om deze diverse en uiteenlopende groep beter te leren kennen, keek het team van sociale en klinische psychologen naar de hechtingsstijlen van alleenstaanden en hoe deze verband houden met hun geluk en welzijn. Daarvoor onderzochten ze bijna vijfhonderd jongere alleenstaanden en vierhonderd oudere langdurig alleenstaanden.
Groepen singles
Daaruit bleek dat er vier verschillende subgroepen van alleenstaanden te classificeren zijn. Singles die zich relatief op hun gemak voelen bij intimiteit en nabijheid in relaties (1), angstige singles die zich afvragen of anderen van hen houden en bang zijn om afgewezen te worden (2), vermijdende alleenstaanden die het ongemakkelijk vinden om dicht bij anderen te komen en hun onafhankelijkheid belangrijk vinden (3) en angstige alleenstaanden die een verhoogde angst hebben om in de steek gelaten te worden, maar zich tegelijkertijd ongemakkelijk voelen bij intimiteit en nabijheid (4). Zo’n 22% van de onderzochte singles heeft een veilige hechtingsstijl. Deze groep voelt zich minder onzeker en gelukkiger dan singles met onzekere hechtingsstijlen (78%).
Resultaten
Veilige singles zijn namelijk blij dat ze single zijn. Ze hebben een groter aantal niet-romantische relaties en betere relaties met familie en vrienden. Verder voldoen ze aan hun seksuele behoeften buiten romantische relaties en voelen zich over het algemeen gelukkig. Angstige alleenstaanden zijn juist bezorgd over het single zijn. Ze hebben een lager zelfbeeld, voelen zich minder gesteund door naasten en zijn het minst tevreden met hun leven vergeleken met de andere groepen. Vermijdende singles hebben het minst interesse in een romantische relatie en lijken in veel opzichten tevreden met hun single-zijn. Maar vergeleken met de veilig-gehechte singles hebben ze ook minder vrienden en andere hechte relaties. Angstige singles zijn dan weer minder goed in staat om hun emoties te reguleren en zijn ook minder tevreden over de kwaliteit van hun hechte relaties vergeleken met veilige singles.
“Onzekere singles vinden het single-zijn dus een uitdaging”, stellen de onderzoekers, “maar veilige singles floreren.” Een romantische relatie hebben is dus zeker niet de enige sleutel tot geluk. Sterker nog, de onderzoekers benadrukken dat ongelukkige relaties een stuk ongezonder zijn dan single zijn. En ook voor de ongelukkige singles is er goed nieuws. De mate van hechting staat namelijk niet definitief vast. “Dit kan veranderen door levensgebeurtenissen of worden verzacht door gevoelig en responsief gedrag van naasten.”
