In 2012 ontdekten wetenschappers een uitzonderlijk groot cluster op een afstand van zeven miljard lichtjaar van de aarde. James Webb bracht een bezoekje aan dit cluster en dat resulteert in deze prachtige foto.
Het cluster heet ACT-CL-J0102-4915 en heeft de bijnaam “El Gordo” gekregen. Dat is Spaans voor ‘de grote’. Het cluster bestaat uit honderden sterrenstelsels. Daarnaast bestaat El Gordo uit warm gas en donkere materie.
We zien het cluster zoals deze er op zeer jonge leeftijd uitzag. “Dit cluster is – in vergelijking met elk bekend cluster op deze afstand – het meest massieve en het heetste cluster en produceert ook nog eens de meeste röntgenstraling,” vertelde onderzoeker Felipe Menanteau in 2014. Een verrassende vondst, want volgens kosmologische modellen zou er een kleine kans zijn om dit soort clusters zo vroeg in het universum al aan te treffen.
De onderzoekers hoopten El Gordo nog een keer met behulp van Hubble te fotograferen. Deze droom is nu min of meer uitgekomen. Niet Hubble, maar James Webb heeft zijn spiegels op het cluster gericht.
Op de ruimtefoto van de week zien we ontelbaar veel sterrenstelsels. El Gordo gedraagt zich als een zwaartekrachtlens. De sterrenstelsels in dit cluster hebben namelijk een zeer sterk zwaartekrachtveld. Het licht van objecten achter het cluster wordt afgebogen. Dit heeft allerlei gevolgen. Zo kan het beeld van een sterrenstelsel vervormd of uitgerekt worden. Soms levert het zelfs meerdere beelden op, bijvoorbeeld in het geval van een Einsteinkruis.
Ook in het geval van El Gordo zien we de zwaartekrachtslens aan het werk. De dunne streep (A) en de rode vishaak (B) zijn namelijk vervormde achtergrondsterrenstelsels.
