De studie biedt belangrijke nieuwe inzichten in de gevolgen van klimaatverandering voor het leven op aarde.
Klimaatverandering is misschien wel de grootste bedreiging voor de biodiversiteit in de 21e eeuw. Het heeft niet alleen geresulteerd in hogere gemiddelde temperaturen over de hele wereld, maar ook in een grotere kans op extreme weersomstandigheden, zoals hittegolven. En deze verzengende hittegolven zijn niet alleen vervelend voor mensen, ze vormen ook grote uitdagingen voor dieren. Het kan zelfs hun voortplanting verstoren.
Voortplanting
Veel wetenschappers proberen op dit moment meer inzicht te krijgen in de gevolgen van de opwarming van de aarde voor verschillende dieren. Dit is van vitaal belang, omdat het ons kan vertellen welke diersoorten zich succesvol zullen aanpassen aan klimaatverandering – en welke niet. In een nieuwe studie concentreerde onderzoeker Natalie Pilakouta zich samen met haar collega’s op de mogelijke effecten van hittegolven. Ze bestudeerden in het bijzonder hoe het precieze moment waarop een hittegolf zich voordoet, zijn weerslag heeft op de voortplantingscyclus van een organisme.
Kever
Een specifieke kever speelde de hoofdrol in de studie. “In ons onderzoek bestudeerden we de gewone doodgraver (Nicrophorus vespilloides),” vertelt Pilakouta. “Deze kever staat bekend om zijn uitzonderlijke ouderschap. Zo zijn beide ouders betrokken bij de verzorging van de nakomelingen, wat zeer zeldzaam is onder insecten.”
De gewone doodgraver is een kleine kever die slechts tussen de twaalf en zestien millimeter groot wordt. Opvallend aan zijn uiterlijk zijn de zwarte antennes en de vorm van de achterste oranje vlekken op zijn dekschilden. Deze lopen niet door tot aan het midden. De kever heeft een tamelijk groot verspreidingsgebied en leeft in het noorden van Eurazië, in Alaska, Canada en het noordwesten van de Verenigde Staten. In Noord-Amerika leeft de kever uitsluitend in moerassen en andere drassige bosgebieden. In Europa leeft hij voornamelijk in droge naaldbossen. Op het menu staan voornamelijk maden en vliegen.
Heel concreet onderzocht het team wat het effect is van hittegolven op verschillende stadia van de voortplantingscyclus. Heeft het bijvoorbeeld invloed op een succesvolle paring, de duur van de ouderlijke zorg, de grootte van het nageslacht of de overlevingskans van nakomelingen?
Timing
De studie leidt tot een opvallende ontdekking. “We ontdekten dat de timing van de hittegolf er echt toe doet,” aldus Pilakouta. “Als een hittegolf een paar dagen vóór of na de paring acte de présence geeft, heeft het weinig tot geen effect op de voortplanting. Anders is dat als de kevers tijdens een hittegolf paren. In dit geval is de kans op een succesvolle reproductie geringer. De nakomelingen zijn kleiner van stuk en hebben tevens een lagere overlevingskans.”
Andere dieren
Het betekent dat hittestress van invloed is op belangrijke aspecten van de voortplanting, waaronder de ontwikkeling van de voortplantingscellen, het succes van de bevruchting, de ouderlijke zorg en de overleving van het nageslacht. Bovendien laat de studie zien dat het moment waarop een hittegolf zich voordoet over een tijdspanne van slechts enkele dagen al drastisch verschillende uitkomsten kan hebben. En dat is misschien niet enkel voor deze kever het geval. Want het zou goed kunnen dat andere dieren op een vergelijkbare wijze door hittegolven worden aangetast. “De implicaties van deze studie reiken veel verder dan deze specifieke insectensoort,” zo schrijven de onderzoekers in een verklaring. “Het benadrukt de noodzaak om deze effecten breder te bestuderen.”
Zorgelijk
De bevindingen zijn enigszins zorgelijk. Want de verwachting is dat het aantal hittegolven in de toekomst alleen maar zal toenemen. Bovendien zullen ze ook steeds heftiger worden. Daarom is het volgens de onderzoekers cruciaal om de effecten ervan op de voortplanting beter te begrijpen.
De studie biedt dan ook nieuwe inzichten in de kwetsbaarheid van organismen in verschillende stadia van hun voortplantingscyclus. Daarnaast kan het ons helpen om weloverwogen voorspellingen te doen over de ecologische gevolgen van hittegolven naarmate klimaatverandering voortduurt. “Voorspellen hoe wilde dieren zullen worden beïnvloed door klimaatverandering is een uitdagende onderneming,” zegt Pilakouta. “Onze studie biedt een stukje van de puzzel en helpt ons een vollediger beeld te vormen van hoe hittegolven de voortplanting en overleving van dieren kunnen beïnvloeden.”
