Al ons gedril en geboor heeft grote gevolgen voor wat er diep onder de grond gebeurt, ontdekten wetenschappers

We weten inmiddels wel ongeveer wat wij mensen bovengronds aanrichten. Denk aan ontbossing of de opwarming door CO2-uitstoot, maar wat er zich diep onder het aardoppervlak afspeelt, is minder bekend. Onderzoekers hebben nu ontdekt dat we ook daar onze sporen nalaten.

Ze keken naar een zone die zich op honderden meters tot enkele kilometers diepte bevindt. “We hebben de gevolgen van de productie van olie en gas vergeleken met de natuurlijke circulatie van water en konden zo aantonen hoe groot de impact is van mensen op de kringloop van vloeistoffen diep onder het aardoppervlak”, legt onderzoeker Jennifer McIntosh uit van de University of Arizona.

“De meeste mensen hebben geen idee wat er zich onder het aardoppervlak afspeelt. Daarom dachten wij dat het belangrijk was om een beetje context te bieden bij deze activiteiten, vooral als het gaat om onze impact op het milieu onder de grond”, reageert ook hoofdonderzoeker Grant Ferguson.

Steeds meer ondergronds gewroet
Het vervelende is dat oplossingen voor de klimaatcrisis gepaard gaan met een toename van ondergrondse activiteiten, zoals koolstofopslag in poreus gesteente onder het aardoppervlak, energieproductie door water te laten circuleren door hete rotsen en lithiummijnen, omdat we lithium nodig hebben voor de accu’s van elektrische auto’s. Dat kan een probleem worden, waarschuwen de onderzoekers, die stellen dat een verantwoordelijk beheer van wat er onder de grond gebeurt cruciaal is voor een groene transitie, een duurzame toekomst en een beperkte opwarming van de aarde.

Zout water
Maar wat gebeurt er nu precies bij de winning van olie en gas? Ten eerste komt daarbij altijd een bepaalde hoeveelheid zoutwater van diep onder het aardoppervlak naar boven. Dit ondergrondse water is vaak miljoenen jaren oud en is zout geworden door de verdamping van oud zeewater of door de reactie met rotsen en mineralen. Om te compenseren voor de hoeveelheid olie die uit de grond wordt gehaald en om voldoende druk te houden wordt er oppervlaktewater toegevoegd aan het omhoog gekomen zoute water. Deze mix wordt dan weer diep onder de grond gespoten.

Hetzelfde proces gebeurt in de lithiummijnen, bij de geothermale energieproductie en bij de ondergrondse koolstofopslag. “Wij tonen aan dat de vloeistofinjectie als gevolg van de olie- en gasproductie groter is dan wat er op natuurlijke wijze zou gebeuren”, aldus McIntosh.

Andere microben
De onderzoekers gebruikten data uit allerlei bronnen, waaronder metingen van vloeistofbewegingen gerelateerd aan het oppompen van olie en gas en waterinjecties voor geothermale energie. Daaruit bleek dat de huidige vloeistofbewegingen die voortkomen uit menselijk activiteit veel groter zijn dan hoe de vloeistoffen bewogen voor menselijke interventie.

Maar dat is nog niet alles. De activiteiten waarmee wij diep onder de grond veranderingen teweegbrengen kunnen ook invloed hebben op de microben die er leven. Wanneer de vloeistoffen rondstromen kan de microbiële omgeving wijzigen door veranderingen in de chemische samenstelling van water of doordat er nieuwe microben van het aardoppervlak diep onder de grond terechtkomen.

Meer bekend over Mars
De onderzoekers wijzen bijvoorbeeld op de gevolgen van hydraulische fracking, een techniek die onder meer wordt gebruikt om ondergronds gesteente te breken met hogedrukvloeistoffen om olie en gas uit de grond te halen. Daardoor kan een bepaalde rotsformatie onder de grond, waar eerder geen enkele microbe werd gevonden ineens barsten van het microbiële leven.

Dit is slechts één voorbeeld. Eigenlijk weten de onderzoekers nog maar heel weinig van wat er diep onder het aardoppervlak gebeurt doordat wij er in drillen of koolstof opslaan. McIntosh noemt het wel erg belangrijk om daar meer over te weten te komen. “We moeten ondergrondse aardlagen gebruiken als deel van de oplossing voor de klimaatcrisis”, klinkt het. “Op dit moment weten we meer van het oppervlak van Mars dan we weten over het water, de stenen en het leven diep onder onze voeten.”

Bronmateriaal

"Acceleration of Deep Subsurface Fluid Fluxes in the Anthropocene" - Earth's Future
Afbeelding bovenaan dit artikel: eyeonicimages

Fout gevonden?

Interessant voor jou

Voor jou geselecteerd