Deze veelgebruikte zoetstof kan ons DNA afbreken, waarschuwen wetenschappers

Niets is zo vaak onderzocht én veilig verklaard als zoetstoffen, klinkt het als mensen toch weer beginnen te morren over cola light. En toch: nu is er nieuw onderzoek dat stelt dat de veelgebruikte zoetstof sucralose ons DNA kan beschadigen.

Meer precies gaat het om een stof die ontstaat in de darmen als je sucralose binnenkrijgt. Dit zogeheten sucralose-6-acetaat is genotoxisch, wat wil zeggen dat het DNA afbreekt. De stof is ook in minimale hoeveelheden gevonden in de zoetstof zelf. Het doet natuurlijk de vraag rijzen: is dat schadelijk voor de gezondheid?

Drempelwaarde overschreden
“Onze nieuwe studie toont aan dat sucralose-6-acetaat inderdaad genotoxisch is”, zegt onderzoeker Susan Schiffman van de North Carolina State University. “We hebben ook sporen gevonden in sucralose zelf, nog voor het geconsumeerd is of door de darmen verwerkt.”

Zelf waarschuwt Schiffman: “Om dit in de context te plaatsen: de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) hanteert een drempelwaarde voor genotoxische substanties van 0,15 microgram per persoon per dag.” Daarboven vormt de stof een punt van zorg. “Ons werk laat zien dat de sporen van sucralose-6-acetaat in één met sucralose gezoet drankje die grens al overschrijden. En dan is het sucralose-6-acetaat dat in de darmen wordt geproduceerd nog niet eens meegerekend.”

Lekkende darm
Hun conclusies baseren de onderzoekers op een reeks in vitro experimenten, waarbij ze menselijke bloedcellen blootstelden aan sucralose-6-acetaat en monitorden op genotoxische markers. “Kort gezegd ontdekten we dat sucralose-6-acetaat genotoxisch is en dat het DNA afbreekt in cellen die te maken kregen met de stof”, aldus de onderzoeker.

Ze deden ook in vitro tests waarbij menselijk darmweefsel werd blootgesteld aan sucralose-6-acetaat. “Andere studies wezen uit dat sucralose een slechte invloed kan hebben op de darmgezondheid dus we wilden weten wat er nu precies gebeurt”, zegt Schiffman. “Toen we het weefsel dat tegen de darmwand aanzit, blootstelden aan sucralose en sucralose-6-acetaat ontdekten we dat beide stoffen een lekkende darm veroorzaakten.” Dan ontstaan er piepkleine gaatjes in de darm. “De stoffen beschadigen de verbindingen waarmee de cellen in de darmwand verbonden zijn.”

En dat is geen goed nieuws. “Een lekkende darm is problematisch. Het betekent dat dingen die normaal via de ontlasting ons lichaam verlaten nu uit de darm lekken en in het bloed terechtkomen”, klinkt het.

Oxidatieve stress
De onderzoekers keken tenslotte ook nog naar de genetische activiteit van de darmcellen om te zien hoe die reageerden op de aanwezigheid van sucralose-6-acetaat. “We ontdekten dat deze darmcellen een verhoogde activiteit hadden in de genen die gerelateerd zijn aan oxidatieve stress, ontsteking en carcinogeniteit”, zegt Schiffman.

“Deze studie baart veel zorgen over de mogelijke gezondheidseffecten van sucralose en zijn metabolieten. Het is tijd om de regelgeving rond de veiligheid van sucralose te herzien, omdat er steeds meer bewijs is dat de stof wel degelijk schadelijk is.” De onderzoeker adviseert mensen dan ook om producten met sucralose te vermijden. “Het is iets dat je niet zou moeten eten.”

Wat is sucralose?
Sucralose is een kunstmatige zoetstof die ontstaat door de chlorering van sacharose. Het is 500 tot 600 keer zo zoet als suiker en wordt verkocht onder de merknamen Splenda en Altern. Op de ingrediëntenlijst van producten kun je sucralose herkennen als E955. De stof werd in 1976 in de VS ontdekt en is pas sinds 2004 in Europa toegestaan. Sucralose is de enige zoetstof die van suiker wordt gemaakt. Er is al meer onderzoek geweest dat aantoonde dat de stof slecht kan zijn voor de darmflora. Sucralose kan in allerlei lightproducten zitten, van frisdrank tot sauzen en van snoep tot zuivel. Er zijn meer dan vijftien goedgekeurde zoetstoffen, maar sucralose hoort tot de vier meest gebruikte. In dat rijtje staan ook aspartaam, stevia en acesulfaam-K. Voor je je heel erg zorgen maakt: het Voedingscentrum stelt dat er niets mis is met zoetstoffen: “Er zijn verhalen in omloop die mensen waarschuwen voor zoetstoffen zoals aspartaam. Deze verhalen zijn vaak gebaseerd op verkeerde conclusies en onzorgvuldige onderzoeken”, staat er op de website.
Eerder onderzoek
We schrijven niet voor het eerst over de mogelijk schadelijke effecten van zoetstoffen. Zo zou erythritol – een natuurlijk product – het risico vergroten op bloedstolsels en daarmee leiden tot een hogere kans op hart- en vaatziekten. Aspartaam (E951) ​​en acesulfaam-K (E950) zijn in onderzoek van vorig jaar dan weer in verband gebracht met een hoger risico op kanker. Al zitten er met name aan die laatste studie wel veel haken en ogen. Over het algemeen geldt dat zoetstoffen door de Europese Unie veilig worden geacht na uitgebreid onderzoek. Bovendien: suiker is waarschijnlijk ongezonder.

Bronmateriaal

"Toxicological and pharmacokinetic properties of sucralose-6-acetate and its parent sucralose: in vitro screening assays" - Journal of Toxicology and Environmental Health Part B
Afbeelding bovenaan dit artikel: Towfiqu Ahamed Barbhuiya

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd