Is eindelijk de ‘missing link’ van het dinorijk gevonden? Paleontologen ontdekten een directe voorouder van de befaamde Tyrannosaurus rex.
Ze vonden de resten van een nooit eerder geziene tyrannosaurus, de Daspletosaurus wilsoni. Deze unieke dino met kleine hoorntjes rond zijn ogen kan mogelijk het mysterie oplossen rond de evolutionaire afstamming van de T. rex waar hij wellicht een directe voorouder van is.
Een rib en een teen
De tyrannosaurus is geïdentificeerd aan de hand van delen van een gefossiliseerde schedel en skeletfragmenten, waaronder een rib en een teenbot, van zo’n 76,5 miljoen jaar oud. De paleontologen van het Badlands Dinosaur Museum in North Dakota ontdekten de fossielen tussen 2017 en 2021 in de Judith River-formatie in het noordoosten van Montana, waar al meer vondsten zijn gedaan uit het Laat-Krijt.
Sisyphus-arbeid
Het team stuitte per toeval op de fossielen toen onderzoeker Jack Wilson een klein plat stukje bot uit de bodem van een klif zag steken. Later bleek dit een deel te zijn van het neusgat van de dino. Het uitgraven van de botten was echter extreem moeilijk, omdat ze begraven lagen onder 8 meter keiharde rots. De onderzoekers moesten eerst grote delen van de klif uithakken, voordat ze zelfs maar konden beginnen met het uitgraven van de botten zelf.
De nieuwe dinosoort, BDM 107 genoemd, kreeg dan ook als bijnaam Sisyphus, omdat het zo ongelooflijk veel werk was om de omliggende rots weg te krijgen (Sisyphus is een figuur uit de Griekse mythologie die van de god Hades steeds opnieuw een rots een berg op moet rollen, die keer op keer weer naar beneden rolt).
Verschrikkelijke hagedis
Na onderzoek denken de paleontologen dat D. wilsoni een afstammeling is van de Daspletosaurus torosus en de voorouder van de Daspletosaurus horneri, die vermoedelijk tussen de 77 en 75 miljoen jaar geleden op het wereldtoneel verschenen. De anatomie van de nieuwe dino past bij het idee dat de Daspletosaurus – Grieks voor ‘angstaanjagende hagedis’ – de voorloper is van de machtige T. rex. Alle drie de daspletosaurusssen behoren tot de familie van de Tyrannosauridae, die bestaat uit negen subsoorten waar ook de T. rex toebehoort.
Tot nu toe was het Tyrannosauridae-geslacht lastig te ontrafelen. Het was moeilijk om vast te stellen welke evolutionaire relatie er tussen de individuele soorten bestond. “Veel onderzoekers waren het er niet over eens of de Tyrannosauridae één groot geslacht vormen of dat ze bestaan uit verschillende nauwverwante soorten, die niet van elkaar afstammen”, leggen paleontologen Elías Warshaw en Denver Fowler uit. Dat er steeds geen consensus over was, komt ook door een gebrek aan goede fossielen, voegen ze nog toe.
Eén grote familie
Maar dat zou kunnen veranderen na de ontdekking van de D. wilsoni, die er op duidt dat de drie daspletosaurussen allemaal na elkaar komen, “als de opeenvolgende stappen in een enkele evolutionaire lijn”, schrijven de onderzoekers, en dus niet als een aftakking van een andere soort, zoals “evolutionaire neven”.
D. wilsoni is een goede kandidaat om de soort te zijn tussen de D. torosus en de D. horneri, omdat hij een aantal kenmerken gemeen heeft met de oudere tyrannosaurussen, zoals de hoorntjes om de ogen, maar ook met de jongere soorten, zoals uitgezette luchtzakken in de schedel, aldus de onderzoekers.
Missing link
Op deze manier is D. wilsoni dus de ‘missing link’ in de evolutie van de tyrannosaurussen. Aangezien de drie soorten zich keurig na elkaar ontwikkelden, denken de onderzoekers dat dit ook geldt voor de rest van de Tyrannosauridae, inclusief de T. rex. Er zouden dan dus geen losse soorten zijn met aftakkingen, maar één geslacht waarin de diverse soorten na elkaar kwamen in de evolutie. Vervolgonderzoek moet dit idee verder bevestigen, aldus de paleontologen.
