De krachtige orkaan zoog microplastics op uit de oceaan die vervolgens door de atmosfeer werden getransporteerd en in een afgelegen gebied in Canada weer neerdwarrelden.
Herinner je je nog dat in 2021 orkaan Larry tekeerging? Orkaan Larry was een sterke storm die ontstond boven de Atlantische Oceaan. Het begon als een tropische depressie en groeide snel uit tot een krachtige orkaan. Larry bracht hevige regenval en onstuimige winden met zich mee. Maar dat niet alleen. Want nu hebben onderzoekers ontdekt dat het tijdens de orkaan werkelijk plensde van de… microplastics.
Perfecte storm
Voordat dit onderzoek werd uitgevoerd, waren er maar weinig studies die de verplaatsing van microplastics door de lucht hadden onderzocht. “We hadden echter een hypothese opgesteld dat een storm die over de oceaan trok, mogelijk microplastics kon transporteren,” vertelt onderzoeker Tony Walker in gesprek met Scientias.nl. Orkaan Larry leende zich er uitstekend voor om die hypothese te testen. “Het oog van de orkaan ging precies door het meest vervuilde gebied van de Noord-Atlantische Garbage Patch,” vervolgt Walker. “Het was eigenlijk de ideale situatie – oftewel ‘de perfecte storm’.
De Noord-Atlantische Garbage Patch is een gebied in de noordelijke Atlantische Oceaan waar zich ophopingen van drijvend zeeafval bevinden. Dit afval bestaat voornamelijk uit plasticdeeltjes en ander afval dat in zee is terechtgekomen. Net als andere oceaanafvalplekken wordt de Noord-Atlantische Garbage Patch gevormd door zeestromingen die het drijvende afval naar een bepaald gebied transporteren. In deze patches komt het afval samen door de circulatie van oceaangyres, wat resulteert in concentraties van drijvend plastic en andere materialen. Deze plekken zijn geen drijvende ‘eilanden’ van afval, zoals soms wordt gedacht, maar eerder gebieden met een hogere concentratie van kleine deeltjes, waaronder microplastics. De aanwezigheid van dergelijke afvalpatches benadrukt de ernst van het probleem van plasticvervuiling in de oceanen en heeft gevolgen voor het mariene ecosysteem en de biodiversiteit.
Onderzoekers namen luchtmonsters voordat, tijdens en nadat de orkaan over Newfoundland (een groot eiland voor de oostkust van Canada) trok. Hier kwam Larry op 11 september 2021 als een categorie 1-orkaan aan land.
Monsters
In alle monsters werden microplastics aangetroffen, waarbij de hoogste concentratie deeltjes werd waargenomen in monsters die tijdens het hoogtepunt van de storm waren verzameld. Daarna nam het aantal microplastics in de monsters duidelijk af. “Vóórdat de storm aan land kwam, varieerde de concentratie van microplastics tussen de 20.000 en 30.000 deeltjes per vierkante meter per dag,” stelt Walker. “Maar tijdens het hoogtepunt van de storm steeg deze concentratie aanzienlijk tot meer dan 100.000 microplasticdeeltjes per vierkante meter per dag. Dit is ongeveer vier à vijf keer meer. Na het passeren van de storm keerde de concentratie van microplastics terug naar ongeveer 20.000 tot 30.000 deeltjes per vierkante meter per dag.”
Noord-Atlantische Garbage Patch
Het onderzoeksteam gebruikte zowel laboratoriumanalyse als numerieke modelleringssimulaties om vast te stellen dat de enorme hoeveelheid microplastics inderdaad afkomstig kon zijn uit de oceaan, toen de orkaan over de Noord-Atlantische Garbage Patch trok. “Tijdens de storm werden de microplastics vanuit deze zeeafvalplek door de nevel van de golven en sterke wind de lucht in gezwiept,” legt Walker uit. “Ze zweefden vervolgens hoger de atmosfeer in en werden over honderden kilometers verspreid, waar ze, samen met de regen van de orkaan, weer op het aardoppervlak neerdwarrelden.”
Belangrijk
Dit betekent dat de sterke orkaan dus microplastics uit de oceaan heeft opgezogen. Deze microplastics werden vervolgens door de atmosfeer meegenomen en vielen neer in een afgelegen gebied in Canada. De studie verschaft dan ook meer inzicht in hoe microplastics meegevoerd kunnen worden en in hele andere gebieden weer neerstrijken. En dat is belangrijk. Want hoewel we weten dat meteorologische gebeurtenissen deeltjes kunnen oppikken en verplaatsen, was er tot nu toe weinig bekend over hoe ze de verspreiding en neerslag van microplastics in de lucht precies beïnvloeden.
Zorgelijk
De bevindingen, gepubliceerd in het vakblad Communications Earth & Environment, zijn enigszins verontrustend. “Het feit dat microplastics door de lucht worden getransporteerd naar afgelegen of als ongerept beschouwde gebieden, is zorgwekkend,” zegt Walker. “Dat dit vooral tijdens orkanen kan gebeuren is een extra reden tot zorg, omdat we denken dat die vaker op het toneel zullen verschijnen door klimaatverandering. Het maakt het probleem van plasticvervuiling alleen maar erger.”
Microplastics
Microplastics vormen ondertussen al een ernstig ecologisch probleem. Microplastics zijn kleine (vaak microscopische) stukjes plastic, die niet groter zijn dan 5 millimeter. Ze ontstaan doordat ze opzettelijk in die maat worden geproduceerd, of wanneer grotere stukken plastic afgebroken worden in steeds kleinere stukjes. Dit gebeurt door UV-stralen van de zon, maar ook door golven die ervoor zorgen dat het plastic-afval slijpt tegen stenen, tegen de zeebodem of tegen ander vuil. Omdat de natuur plastic amper afbreekt, verdwijnen ze in principe nooit. Van de hoogste toppen van de Himalaya tot helemaal op Antarctica, en ja, zelfs in ons eigen lichaam, zijn al microplastics teruggevonden.
Lange afstanden
Alsof dat nog niet erg genoeg is, laat de nieuwe studie zien dat microplastics ook nog eens lange afstanden kunnen afleggen. En dat door orkanen die in feite als snelwegen fungeren en microplastics afzetten in gebieden die anders misschien ongeschonden zouden blijven. “Dit onderzoek benadrukt dat overal op aarde microplastics worden gevonden,” zegt Walker. “Dit betekent dat die kleine plastic deeltjes door de lucht kunnen reizen bij verschillende weersomstandigheden en terechtkomen in waterbronnen over de hele wereld.”
Walker hoopt dat zijn studie aanzet tot actie. Want dat er wat moet gebeuren, staat volgens hem buiten kijf. “Het wijdverbreide probleem van plastic- en microplasticvervuiling moet nu door besluitvormers serieus worden genomen,” benadrukt hij. “We moeten minder plastic maken en gebruiken. Tegelijkertijd moeten we drastische verbeteringen doorvoeren in zowel onze omgang met plasticafval als de verwerking ervan.”
