Maar hoe dan? Dat is nog onduidelijk.
Onderzoekers bogen zich over de gegevens van meer dan 12.000 vrouwen wereldwijd en ontdekten dat baarmoederhalskanker onder vrouwen die een spiraaltje gebruikten tot wel 33% minder vaak voorkwam. “Het patroon dat we vonden, was verbazingwekkend en totaal niet subtiel,” aldus onderzoeker Victoria Cortessis.
Epidemie
Onderzoekers zijn enthousiast over de ontdekking. Het aantal vrouwen met baarmoederhalskanker stijgt namelijk gestaag (zie kader hieronder) en het spiraaltje kan wel eens een relatief eenvoudige manier zijn om wat Cortessis een “dreigende epidemie” noemt, een halt toe te roepen.
Ontwikkelingslanden
Met name in ontwikkelingslanden waar weinig middelen zijn om baarmoederhalskanker te voorkomen (met bijvoorbeeld het HPV-vaccin) of snel te diagnosticeren (met regelmatige uitstrijkjes) en waar de bevolking rap groeit, kan een voorbehoedmiddel dat tevens beschermt tegen baarmoederhalskanker wellicht een groot verschil maken. “Een enorm aantal vrouwen in ontwikkelingslanden bereikt nu de leeftijdscategorie – tussen 30 en 60 – waarin de kans op baarmoederhalskanker het grootst is,” aldus Cortessis. Met het oog daarop zal het absolute aantal vrouwen met baarmoederhalskanker zelfs als het procentuele aantal niet of nauwelijks stijgt, enorm toenemen. “En spiraaltjes kunnen een manier zijn om deze dreigende epidemie te bestrijden.”
Maar dan moeten we eerst wel weten hoe spiraaltjes beschermen tegen baarmoederhalskanker. Dat is nu nog niet duidelijk. Er zijn verschillende mogelijkheden. Wellicht veroorzaakt het spiraaltje een immuunreactie in de baarmoederhals waardoor het lichaam beter in staat is om een bestaande HPV-infectie die op een dag kan leiden tot baarmoederhalskanker te bestrijden. Een andere mogelijkheid is dat artsen wanneer ze de spiraal verwijderen cellen met een HPV-infectie of pre-kankercellen wegschrapen. “Als we kunnen aantonen dat het lichaam bijvoorbeeld een immuunreactie op gang brengt in reactie op het plaatsen van een spiraal, kunnen we tijdens klinisch onderzoek gaan kijken of een spiraal afrekent met een hardnekkige HPV-infectie,” stelt onderzoeker Laila Muderspach. En wellicht gaan gynaecologen in de toekomst dan spiraaltjes aanbevelen, niet alleen omdat ze zwangerschappen voorkomen, maar ook omdat ze de kans op baarmoederhalskanker verkleinen.
