De apen blijken door middel van spel de vrede te bewaren.
In de dichtbegroeide regenwouden van Mexico en Costa Rica leeft de brulaap. Wetenschappers hebben brulapen gekke capriolen zien uithalen. Wanneer ze namelijk met elkaar aan het spelen zijn, hangen ze ondersteboven aan hun staart en trekken gekke bekken. Overigens spelen niet alleen jonge apen met elkaar; ook volwassenen blijken zich geregeld met elkaar te vermaken. En nu weten we eindelijk de achterliggende redenen.
Energieslurpend
Spelen is een energieslurpende bezigheid voor brulapen. Dat komt omdat ze – vanwege hun voornamelijk op bladeren gebaseerde dieet – over het algemeen een vrij lui leventje leiden. Toch blijkt dat brulapen geregeld verzeild raken in een intensieve spelsessie. Om daar het fijne van te weten, besloten onderzoekers twee ondersoorten te bestuderen: de Mexicaanse brulaap (Alouatta palliata mexicana) en de goudmantel brulaap (Alouatta palliata palliata).
Het leidt tot een interessante ontdekking. Zo blijkt dat de hoeveelheid tijd die volwassen apen spelend doorbrengen toeneemt naarmate de groep waartoe ze behoren groter is, zo valt er te lezen in het vakblad Animal Behaviour. Bovendien blijkt dat volwassenen meer met elkaar spelen dan jongeren. Ten slotte brengen vrouwtjes meer tijd spelend door dan mannetjes.
Fruit
Wat met name opvalt, is dat volwassenen meer met elkaar spelen naarmate ze meer tijd besteden aan het zoeken naar fruit. Fruit is een zeer gewaardeerde maar schaarse voedselbron, wat kan leiden tot concurrentie binnen een groep. En toen vielen alle puzzelstukjes op hun plaats.
Vrede bewaren
Brulapen kennen geen vaste sociale hiërarchie; iets wat bij andere apen vaak leidend is in het oplossen van concurrentie en conflicten. Ook verzorgen brulapen elkaar – in tegenstelling tot andere apen die dat gebruiken voor groepsbinding en spanningsvermindering – niet. In plaats daarvan geloven de onderzoekers dat brulapen spel gebruiken om de vrede te bewaren. Het speelt mogelijk een sleutelrol bij het reguleren van relaties binnen hun sociale groep.
Conflictoplossend
Het betekent dat brulapen door middel van spel groepsspanningen verminderen en conflicten vermijden. Dat verklaart ook waarom voornamelijk volwassenen met elkaar spelen. “Omdat jongeren geen bedreiging vormen of voor concurrentie zorgen in fruitbomen, zijn we van mening dat spelen onder volwassenen een manier is om conflicten binnen de groep op te lossen,” zegt onderzoeker Norberto Asensio. “Dit werkt op een vergelijkbare manier als andere primaten die elkaar verzorgen.”
Spelen is dus niet alleen een manier om jezelf te ontwikkelen of om je energie kwijt te kunnen. “Ondanks onze eigen perceptie van wat spel betekent, hoeft dit niet altijd in verband te worden gebracht met frivoliteit of opvoeding,” onderstreept onderzoeker Jacob Dunn. “In plaats daarvan denken we dat het een belangrijke functie vervult in de brulaap-samenleving door de spanning te verminderen wanneer er concurrentie is over schaarse middelen.”
