Wetenschappers hebben in het lijf van een wolharige mammoet het meest complete mammoetbrein ooit ontdekt. Het brein – dat qua vorm doet denken aan dat van de moderne olifant – behoort toe aan een mammoet die maar liefst 39.000 jaar geleden leefde.
In augustus 2010 ontdekten wetenschappers in Rusland een gemummificeerde, jonge mammoet. Nader onderzoek toont nu aan dat ook het brein van deze mammoet uitzonderlijk goed bewaard is gebleven. Het is het meest complete mammoetbrein dat ooit is ontdekt. Dat schrijven Russische onderzoekers in het blad Quaternary International. Het gaat om het brein van een wolharige mammoet die op het moment van overlijden tussen de zes en negen jaar oud was. Het dier leefde zo’n 39.000 jaar geleden en heeft de bijnaam ‘Yuka’ gekregen.
CT-scans
De onderzoekers kwamen dit uitzonderlijk complete mammoetbrein in mei 2012 op het spoor, toen ze een CT-scan van het hoofd van de mammoet maakten. Er volgden nog meer scans en onderzoeken en de resultaten daarvan beschrijven de onderzoekers nu in hun paper.
Volume
Zo blijkt de morfologie van het brein ruwweg overeen te komen met de vorm van het brein van de moderne olifant. Het volume van het mammoetbrein blijkt wat lastig vast te stellen te zijn. Yuka’s brein is namelijk waarschijnlijk wat gekrompen tijdens perioden van dooi en bevriezing. De onderzoekers weten dat het lijf van de mammoet voordat de eerste CT-scan werd gemaakt in ieder geval drie keer ontdooid is geweest en drie keer weer bevroren is. Ook het langdurige mummificatieproces heeft er waarschijnlijk voor gezorgd dat het brein van de mammoet kromp.
Bloedvaten
Dat het brein verder in uitstekende staat is, blijkt wel uit het feit dat zelfs de vouwen en bloedvaten in het brein zichtbaar zijn. Ook zijn de onderzoekers erin geslaagd om witte en grijze stof in het brein te identificeren. Helaas stuitten ze ook op beschadigingen: zo was er sprake van oxidatie en waren sommige delen van het brein niet meer intact. Maar wie kan dat Yuka kwalijk nemen: de mummie wachtte tenslotte al 39.000 jaar op ontdekking.
Met de ontdekking van het eerste vrijwel complete brein van een mammoet kunnen we onze kennis over deze dieren enorm vergroten. Tot op heden zijn onderzoekers immers nog niet in staat geweest om een compleet brein – dat het gedrag van de mammoet dicteerde – te bestuderen.