Ons kortetermijngeheugen kan veel meer dan vier tot zeven dingen tegelijk onthouden. Maar dat gaat wel ten koste van de kwaliteit van de herinnering.
Jarenlang gingen onderzoekers ervan uit dat ons kortetermijngeheugen tussen de vier en zeven dingen (bijvoorbeeld cijfers of letters) tegelijkertijd kon onthouden. Meer lukte niet: alles wat we daarbuiten ook nog wilden onthouden, vergaten we direct.
Experiment
Maar de Nederlandse onderzoeker Ronald van den Berg en Whee Ky Ma tonen met experimenten aan dat die theorie niet klopt. Ze lieten proefpersonen naar een computerscherm kijken. Daarop verschenen heel kort cirkels met willekeurige kleuren. De proefpersonen kregen de opdracht om aan te geven welke kleur ze op een bepaalde plek hadden gezien. Hoe meer kleuren er op het scherm te zien waren, hoe slechter de proefpersonen zich konden herinneren welke kleur ze op die specifieke plek hadden gezien.
Resultaten
“Uit ons onderzoek blijkt dat het niet zo is dat je óf alles heel goed onthoudt, óf helemaal niet,” vertelt Van den Berg. “Je kortetermijngeheugen verdeelt de aandacht over meerdere elementen die je wilt onthouden, ook als dit er meer dan vier zijn. Vanwege die competitie voor aandacht, treden er gradaties op in hoe goed je de dingen onthoudt. Het één zul je je naderhand bijvoorbeeld gedeeltelijk herinneren, het ander vergeet je of onthoud je juist bijna perfect.”
Gieter
Van den Berg vergelijkt het met het beregenen van planten. “Hoe meer planten je hebt, hoe minder water elke plant kan krijgen. Hetzelfde geldt voor het geheugen: hoe meer je wil onthouden, hoe slechter elk gedeelte wordt opgeslagen.” Hoe goed we verschillende dingen kunnen onthouden, is weer afhankelijk van andere factoren. Bijvoorbeeld tijd. “Als je maar beperkte tijd hebt om je planten water te geven, zal de hoeveelheid water die je elke plant geeft niet precies gelijk verdeeld zijn. Dit gaat ook op voor het kortetermijngeheugen: het één onthoud je beter dan het ander.”
Het volledige onderzoek is terug te vinden in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences.
