De Brontosaurus is terug! Het dinosaurusgeslacht werd in 1903 uit de geschiedenisboeken geschrapt, maar is nu gerehabiliteerd: de dino verdient het toch om een eigen geslacht te hebben.
In de tweede helft van de negentiende eeuw ontdekken onderzoekers in het westelijke deel van de VS de fossiele resten van twee enorme dinosaurussen met een uitzonderlijk lange nek. De resten zijn incompleet (zo ontbreken beide schedels), maar paleontologen kunnen er toch aardig mee uit de voeten. Al snel krijgt de eerste dinosaurus een naam: Apatosaurus ajax. Niet lang daarna gingen ze aan de slag met het tweede skelet dat ze de naam Brontosaurus excelsus gaven. Omdat een schedel ontbrak, reconstrueerden de paleontologen deze. Omdat de Brontosaurus erg groot was – net als Apatosaurus en Camarasaurus (een andere grote dinosaurus met een lange nek die in het westen van de VS werd ontdekt) – ging men ervan uit dat de schedel van de tweede dino op de schedel van deze dino’s moest lijken. Later zou blijken dat deze reconstructie niet klopte.
Kruising
Enige tijd nadat de Brontosaurus zijn naam had opgeëist, ontdekten onderzoekers een derde dinosaurus die sterk leek op zowel Apatosaurus ajax als Brontosaurus excelsus. De dino leek een soort kruising tussen deze twee dinosaurussen. Paleontologen bedachten daarop dat B. excelsus zo sterk op A. ajax leek dat de dinosaurussen eigenlijk tot hetzelfde geslacht zouden moeten behoren. Omdat A. ajax zijn naam ietsje eerder had opgeëist, werd de naam Brontosaurus geschrapt en ging B. excelsus voortaan als Apatosaurus excelsus door het leven. De naam Brontosaurus werd niet langer door wetenschappers gebruikt.
Diplodocus
Dat het misschien niet zo’n goed idee was geweest om de naam Brontosaurus te schrappen, kregen onderzoekers in de jaren zeventig van de vorige eeuw in de gaten. Toen ontdekten ze dat Apatosaurus niet nauw verwant was aan Camarasaurus, maar aan de Diplodocus. Omdat Diplodocus een smal, paardachtig hoofd moet hebben gehad, konden de onderzoekers concluderen dat ook Brontosaurus en Apatosaurus een soortgelijke schedel moeten hebben gehad.
Eigen geslacht
En nu – jaren later – lijkt de Brontosaurus helemaal terug. In het blad PeerJ schrijven onderzoekers dat Brontosaurus toch heel anders is dan Apatosaurus en een apart geslacht verdient. De onderzoekers baseren zich onder meer op de resten van dinosaurussen die in de afgelopen jaren zijn ontdekt. “De verschillen die we ontdekten tussen Brontosaurus en Apatosaurus waren minstens net zo talrijk als de verschillen die we tussen andere nauw aan elkaar verwante geslachten hebben ontdekt en veel talrijker dan de verschillen die je normaal tussen soorten vindt,” legt onderzoeker Roger Benson uit.
En daarmee is het de hoogste tijd om de naam Brontosaurus weer in gebruik te nemen, zo stellen de onderzoekers. “Het is een klassiek voorbeeld van hoe de wetenschap werkt,” stelt onderzoeker Octávio Mateus. “Zeker wanneer hypothesen gebaseerd zijn op gefragmenteerde fossiele resten is het mogelijk dat nieuwe vondsten jaren van wetenschappelijk onderzoek omver werpen.”