Ook foto’s Hubble adembenemend: bolvormige sterrenhoop en hemels wolkenlandschap in Orionnevel

De Hubble heeft een enorme verzameling glinsterende sterren op de gevoelige plaat vastgelegd in het sterrenbeeld Sagittarius én komt met beelden van een hemels wolkenlandschap van de kraamkamer van sterren in de Orionnevel.

Na de spectaculaire eerste beelden van de James Webb-ruimtetelescoop zou je misschien denken dat de Hubble met pensioen is gegaan, maar niets is minder waar. Hij maakt nog steeds prachtige beelden. Zo hebben we afgelopen vrijdag nog bericht over de titanische stuiptrekkingen van de rode superreus Betelgeuze. Nu zijn er twee prachtige nieuwe plaatjes geschoten door Hubble.

Hemels wolkenlandschap in de Orionnevel
De ruimtetelescoop heeft zijn pijlen gericht op een bijzonder kleurrijk deel van de Orionnevel rond het Herbig-Haro-object HH 505. Herbig-Haro-objecten zijn heldere omgevingen rondom jonge sterren, die ontstaan doordat de net gevormde sterren gas uitstoten. Deze sterrenwinden en kosmische jets komen in dit geval van de ster IX Ori, die in de buitenste schil van de Orionnevel ligt, op een afstand van ongeveer duizend lichtjaar van de Aarde.

Foto: ESA/Hubble & NASA, R. Cohen

Het hemelse wolkenlandschap rondom HH 505 zit vol prachtig golvende structuren aan de boven- en onderkant van de ruimtefoto. Deze kleurrijke structuren zijn de jets en de sterrenwinden zelf. Zij reageren met de grote hoeveelheden gas en kosmische stof uit de kern van de nevel, waardoor hun pad wordt vervormd.

De Orionnevel bulkt van de intense ultraviolette straling, veroorzaakt door de jonge sterren. Het is een zeer dynamische regio vol kosmisch stof en gassen, waar duizenden nieuwe sterren ontstaan. Hubbles Advanced Camera for Surveys (ACS) pikt deze uv-straling op en komt niet alleen met een prachtige visuele representatie, maar geeft sterrenkundigen ook nieuwe informatie over de eigenschappen van de nevel en omstandigheden waarin sterformatie plaatsvindt, relatief dichtbij de Aarde.

Met sterren bezaaide bolhoop
Toen Hubble het sterrenbeeld Sagittarius nog eens nader onder de loep nam, werd dit geweldige plaatje geschoten. We zien het hart van de bolvormige sterrenhoop NGC 6638. Een bolvormige sterrenhoop bestaat uit een groep sterren – tienduizend tot soms meerdere miljoenen – die stabiel en dicht op elkaar zijn gepakt door zwaartekracht en rondom een sterrenstelsel draaien. Hubble gebruikte de ACS en de Wide Field Camera 3 om de data te verzamelen voor deze foto.

Foto: ESA/Hubble & NASA, R. Cohen

Vanaf de Aarde is het niet mogelijk om de sterren in deze sterrenhoop goed van elkaar te onderscheiden. Dit heeft te maken met atmosferische verstoringen. Maar voor de Hubble-ruimtetelescoop, die in een baan rond de Aarde draait op een hoogte van 550 kilometer, is het een koud kunstje.

Door Hubble weten we nu veel meer over het ontstaan en de evolutie van sterrenhopen. Ook is de kennis over de rol van zwaartekracht in dit soort gigantische ruimteobjecten vele malen groter geworden door de ruimtetelescoop van NASA en ESA.

Het is nu aan de James Webb-telescoop om nog gedetailleerder en dieper naar dit soort bolvormige sterrenhopen te kijken, zodat we nog meer gaan begrijpen over wat er allemaal aan de hand is in dergelijke gebieden in het heelal. James Webb gaat sterrenhopen observeren op infrarode golflengtes en gaat verder waar Hubbles prachtige plaatjes ophouden.

 

Bronmateriaal

"Hubble Peers at Celestial Cloudscape" - NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: ESA/Hubble & NASA, J. Bally; M. H. Özsaraç

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd