De raket moet de boeken ingaan als de eerste raket die van een buitenaards oppervlak gelanceerd wordt.
Marsrover Perseverance is al maanden druk bezig om het Marsoppervlak en stenen die op dat oppervlak rusten, te bemonsteren. De verzamelde monsters worden zorgvuldig opgeslagen in hermetisch afgesloten buisjes die in een later stadium naar de aarde zullen worden gebracht voor analyse. Hoewel wetenschappers niet kunnen wachten om die monsters onder de microscoop te leggen, is de zogenoemde Mars Sample Return Mission voorlopig nog toekomstmuziek. Maar de missie komt wel steeds dichterbij, zo blijkt ook uit het feit dat NASA Lockheed Martin nu opdracht heeft gegeven om een raket te ontwikkelen die de verzamelde monsters van het Marsoppervlak weg moet voeren.
Eerste
Zoals het er nu naar uitziet, zal de raket geschiedenis gaan schrijven; het wordt de allereerste raket die van een andere planeet dan de aarde wordt gelanceerd. Bij zo’n historisch moment zou je misschien een immense raket verwachten, maar dat is niet aan de orde. Het wordt een kleine, lichtgewicht raket, zo stelt NASA, want anders past deze niet in de door NASA te bouwen Sample Retrieval Lander.
Lander, rover, orbiter
Deze Sample Retrieval Lander is een belangrijk onderdeel van de Mars Sample Return Mission en zal de lichtgewicht raket – die ook wel aangeduid wordt als het Mars Ascent Vehicle (of kortweg: MAV) – naar Mars brengen. Nadat de lander in of nabij de Jezero-krater – de thuisbasis van Marsrover Perseverance – is geland, zal er een kleine rover (de Sample Fetch Rover) uitrollen die de door Perseverance verzamelde monsters oppikt. De rover brengt de monsters vervolgens naar de lander, die daarna dienst doet als lanceerplatform. Vanaf de lander stuwt het door Lockheed Martin gebouwde Mars Ascent Vehicle de Marsmonsters in een baan om Mars, waar ze worden opgepikt door de Earth Return Orbiter. Die orbiter zet daarna – met de Marsmonsters aan boord – koers richting de aarde.
Werk aan de winkel
De verwachting is dat we de eerste Marsmonsters ergens tussen 2030 en 2035 op aarde kunnen verwelkomen. Voor het zover is, moet er nog wel veel werk verzet worden. Maar een deel van dat werk wordt dus uitbesteed; Lockheed Martin heeft opdracht gekregen het Mars Ascent Vehicle te ontwerpen, ontwikkelen en testen. Daartoe zal het bedrijf niet alleen een raket ontwerpen die straks daadwerkelijk vanaf Mars gelanceerd gaat worden, maar ook verschillende testraketten afleveren. NASA is bereid daar tot 194 miljoen dollar voor uit te trekken.
Lander en rover
Ondertussen werkt NASA aan de Sample Retrieval Lander die al in 2026 gelanceerd zou moeten worden. De rover aan boord van de lander wordt ontwikkeld door Airbus (in opdracht van ESA). Hetzelfde geldt voor de Earth Return Orbiter die tegen het einde van dit decennium in een baan om Mars moet draaien.
Marsrovers zoals Perseverance en voorloper Curiosity zijn tamelijk geavanceerd en kunnen dankzij een soort mini-laboratorium aan boord ook al meer inzicht geven in de samenstelling van het Marsoppervlak. Het kan de vraag oproepen waarom er zoveel geld en tijd wordt geïnvesteerd in een missie die erop gericht is om Marsmonsters naar de aarde te brengen. Het antwoord is simpel: op aarde kan er meer. Wetenschappers kunnen de Marsmonsters hier met zeer geavanceerde technieken – die veel te complex zijn om in een rover toe te passen – bestuderen en zo veel meer te weten komen over de rode planeet.
Wetenschappers kunnen niet wachten om de Marsmonsters in ontvangst te nemen en nader te bestuderen. Aangenomen wordt dat de monsters – verzameld door Perseverance in een voormalige rivierdelta – geknipt zijn om meer te weten te komen over een periode waarin Mars veel natter en warmer moet zijn geweest en mogelijk zelfs leven herbergde. Het maakt oneindig nieuwsgierig naar de monsters die Perseverance nu al aan het veilig stellen is: zullen sommigen misschien daadwerkelijk sporen van (vergaan) Martiaans leven herbergen? Ons geduld wordt nog even op de proef gesteld, maar het moment dat de eerste bewust op Mars verzamelde monsters op aarde arriveren, komt steeds dichterbij.
