De tijd die het maantje Dimorphos nodig heeft om een rondje rond zijn moederlichaam te voltooien, is nu met ruim een halfuur verkort.
Twee weken geleden sloeg het DART-ruimtevaartuig te pletter tegen ruimtesteen Dimorphos, precies zoals de bedoeling was. Hoewel dit gedeelte van de missie al gauw als succesvol werd bestempeld, bleef het spannend of het eigenlijke doel – de omloopbaan van de ruimtesteen veranderen – ook was behaald. Nu komt NASA met goed nieuws. Want het lijkt er inderdaad op dat Dimorphos nu minder tijd nodig heeft om een rondje rond zijn moederlichaam te voltooien.
Verkorte omloopbaan
Voorafgaand aan de inslag van DART voltooide het maantje Dimorphos elke 11 uur en 55 minuten een rondje rond zijn grotere moederlichaam Didymos. Maar toen kwam DART. Astronomen hoopten door de ruimtesteen te rammen een kleine verandering in de orbitale snelheid, en dus zijn omloopbaan, te forceren. De afgelopen twee weken gebruikten astronomen hun telescopen om te meten hoe lang Dimorphos er na de inslag van DART over doet om een baantje rond Didymos te trekken. En na een grondige analyse blijkt dat de mensheid er inderdaad voor de eerste keer ooit in geslaagd is doelbewust de baan van een ruimtesteen te veranderen. Dimorphos cirkelt nu namelijk in 11 uur en 23 minuten rond Didymos. En dat betekent dat zijn omlooptijd met 32 minuten is verkort.
Minimale grens
Het onderzoeksteam is dik tevreden met dit behaalde resultaat. NASA had vóór de missie gesteld dat de DART-missie geslaagd zou zijn als de omlooptijd van Dimorphos met zo’n 73 seconden of meer zou zijn veranderd. Nu laten de eerste gegevens zien dat DART deze minimale grens meer dan 25 keer heeft overtroffen.
We kunnen je overigens geruststellen: Didymos vormt momenteel geen dreiging voor de aarde. De missie van DART was dan ook enkel en alleen een demonstratiemissie om te kijken of een ‘kinetische impact-techniek’, waarbij de richting van een ruimtesteen door middel van een inslag wordt afgebogen, werkt. Hoewel we er misschien niet al te veel over na willen denken, zou het zomaar kunnen dat er in de toekomst onverhoopt een ruimtesteen op ramkoers met de aarde komt te liggen. En dan moeten we natuurlijk wel weten hoe we met dergelijke gevaarlijke aardscheerders die mogelijk schade aan onze planeet kunnen berokkenen, moeten omgaan.
Het betekent dat de geteste kinetische impact-techniek waarschijnlijk een werkende strategie is waarmee we de aarde kunnen beschermen tegen een mogelijke toekomstige planetoïde-inslag. En dat is toch geruststellend nieuws. “We hebben allemaal de verantwoordelijkheid om onze thuisplaneet te beschermen,” zegt NASA-baas Bill Nelson. “Het is tenslotte de enige die we hebben. Deze missie laat zien dat NASA voorbereid is, mocht er een planetoïde op ons afstevenen. Dit is een keerpunt voor de planetaire verdediging en de hele mensheid.”
Nieuwe gegevens
Onderzoekers verzamelen nog elke dag gegevens met wereldwijde grondobservatoria. Dankzij deze frequente waarnemingen zal de omlooptijd van Dimorphos verder worden verfijnd. “Bovendien kan deze stroom aan gegevens helpen te beoordelen of en hoe een missie zoals DART in de toekomst ingezet kan worden om de aarde te beschermen tegen een botsing met een planetoïde – als we er ooit één ontdekken die het op de aarde heeft gemunt,” vult onderzoeker Lori Glaze aan.
Puin
Daarnaast willen onderzoekers nog graag weten op wat voor manier er puin van het geramde ruimteobject is afgeslagen. Dankzij telescoopbeelden weten we dat er vele tonnen puin door de impact van DART de ruimte in zijn geslingerd. Verdere analyses moeten meer informatie over dit uitgeworpen materiaal onthullen. Zo willen astronomen graag weten welk materiaal er door de botsing is weggeschoten, hoe snel dit gebeurde en hoe groot de puindeeltjes in de uitdijende stofwolk zijn.
Daarnaast proberen astronomen ook meer te weten te komen over de fysieke eigenschappen van Dimorphos, zoals uit welk materiaal de ruimterots is opgebouwd en hoe sterk of zwak het oppervlak is. Deze zaken worden nog onderzocht.
“DART heeft ons fascinerende gegevens opgeleverd, zowel over de eigenschappen van planetoïden als over de effectiviteit van een kinetische impact-techniek om zo de aarde te beschermen,” zegt DART-teamlid Nancy Chabot. “Ons team blijft werken aan deze rijke dataset om de eerste planetaire verdedigingstest volledig te begrijpen.”
