En dat nieuwe, opmerkelijke inzicht maakt het gemakkelijker om mensen die aan deze aandoening lijden, op te sporen.
Veel mensen hebben last van een hoge bloeddruk. En dat is best zorgwekkend, omdat het een belangrijke risicofactor is voor hartproblemen. Het blijft echter moeilijk voor artsen om precies te weten wie allemaal met een hoge bloeddruk te maken heeft. In Nederland lijden er bijvoorbeeld ongeveer 2,8 miljoen mensen aan. Maar 40 procent weet het niet van zichzelf. Een nieuw onderzoek stelt nu een bijzondere methode voor om deze mensen sneller op te sporen. “Interventies die gericht zijn op partners zijn mogelijk bijzonder effectief,” aldus onderzoeker Bethany Gibbs.
Een hoge bloeddruk is een groeiend probleem. In de afgelopen dertig jaar is het aantal volwassenen tussen 30 en 79 jaar met een hoge bloeddruk wereldwijd zelfs verdubbeld. In 1990 hadden naar schatting ongeveer 331 miljoen vrouwen en 317 miljoen mannen een hoge bloeddruk. Maar in 2019 leden maar liefst 626 miljoen vrouwen en 652 miljoen mannen aan deze aandoening. De grootste stijging is te zien in landen met lage en middeninkomens. Hoewel het vrij eenvoudig te ontdekken en relatief gemakkelijk te behandelen is met betaalbare medicijnen, weten veel mensen niet dat ze een hoge bloeddruk hebben. In 2019 was wereldwijd bijna de helft van de mensen (41 procent van de vrouwen en 51 procent van de mannen) zich hier niet van bewust. Bovendien kreeg meer dan de helft van de mensen met een hoge bloeddruk, wat neerkomt op 720 miljoen mensen, geen behandeling.
De studie suggereert dat veel koppels wereldwijd mogelijk te maken hebben met een vergelijkbare hoge bloeddruk. Dit betekent dat als één echtgenoot of partner een hoge bloeddruk heeft, de ander vaak hetzelfde probleem ervaart. “Veel mensen zijn zich bewust dat een hoge bloeddruk vaak voorkomt bij volwassenen van middelbare leeftijd en ouder,” zegt onderzoeker Chihua Li. “Maar het was verrassend om te ontdekken dat bij veel oudere stellen zowel de man als de vrouw hiermee te maken heeft.”
Studie
Voor dit onderzoek bestudeerden wetenschappers gegevens van stellen in de Verenigde Staten, Engeland, China en India. Ze keken in het bijzonder naar de bloeddruk van 3.989 Amerikaanse stellen, 1.086 Engelse stellen, 6.514 Chinese stellen en 22.389 Indiase stellen. “Onze studie is de eerste die de relatie onderzoekt tussen het hebben van een hoge bloeddruk bij partners,” zegt onderzoeker Jithin Varghese. “En dat hebben we gedaan in zowel welvarende als minder welvarende landen. We waren nieuwsgierig of veel getrouwde stellen, die vaak dezelfde interesses, leefomgeving, levensstijl en gezondheidsresultaten delen, ook te maken hebben met een gedeelde hoge bloeddruk.”
Resultaten
De bevindingen zijn opmerkelijk. Bijna de helft van de onderzochte personen in Engeland, namelijk 47 procent, heeft last van een hoge bloeddruk. In de Verenigde Staten gaat het om 38 procent, in China om 21 procent en in India om 20 procent. Vrouwen in de VS en Engeland hebben bovendien 9 procent meer kans op een hoge bloeddruk als hun echtgenoot dat ook heeft. Dit is 19 procent in India en 26 procent in China.
Verband
Uit de resultaten blijkt dat zowel in Engeland als in de VS de kans op een hoge bloeddruk het hoogst is. Maar in China en India hebben partners van mensen met hoge bloeddruk zelf ook vaker last van hoge bloeddruk. “Hoewel een hoge bloeddruk dus vaker voorkomt in de VS en Engeland dan in China en India, is het verband tussen een hoge bloeddruk van beide partners sterker in China en India,” stelt mede-hoofdauteur Peiyi Lu. “Een mogelijke verklaring hiervoor kan cultureel zijn. In China en India is er een sterke overtuiging om als gezin samen te blijven, wat betekent dat stellen elkaars gezondheid meer kunnen beïnvloeden. Bovendien zijn stellen hier sterk afhankelijk van elkaar. Daarom kan ook hun gezondheid nauwer met elkaar verweven zijn.”
Hoge bloeddruk
Zoals gezegd is het hebben van een hoge bloeddruk gevaarlijk. Het is de oorzaak van ongeveer de helft van alle sterfgevallen door hart- en vaatziekten in Nederland, en één op de zeven sterfgevallen in het algemeen. Het kan ook schade veroorzaken aan andere organen, zoals de nieren en de ogen. Daarom zijn de bevindingen uit de studie ook zo belangrijk. De bevindingen laten namelijk zien dat als je partner een hoge bloeddruk heeft, de kans groter is dat jij het ook hebt. Dit kan artsen helpen om meer mensen met hoge bloeddruk te identificeren. “De resultaten wijzen erop dat het handig kan zijn om stellen samen te betrekken bij het opsporen en behandelen van een hoge bloeddruk,” merkt Li op. “Dit kan door hen bijvoorbeeld samen te screenen, vaardigheden te trainen of deel te nemen aan gezamenlijke programma’s.”
Tegelijkertijd kun je ook zelf iets doen. “Aanpassingen in levensstijl, zoals meer bewegen, stress verminderen of gezonder eten, kunnen helpen om de bloeddruk te verlagen,” zegt Gibbs. Ook kun je het beste stoppen met roken en minder zout nuttigen. Dit betekent dat je grotendeels zelf invloed hebt op hoe hoog je bloeddruk wordt. En het goede nieuws is dat je deze veranderingen niet alleen hoeft aan te pakken; je partner kan er ook profijt van hebben.
