De aarde staat op het punt om het object 2020 SO in te vangen. Onduidelijk is nog of het een ruimtesteen of ruimtepuin is.
Het object 2020 SO cirkelt momenteel nog rond de zon. Maar dat gaat veranderen, zo voorspellen astronomen. Zoals het er nu naar uitziet wordt het object ergens in de komende weken door de zwaartekracht van de aarde ingevangen, wat betekent dat het object – net als de maan – rond de aarde gaat cirkelen.
Invangen
We krijgen er in zekere zin dus een maantje bij. Maar hoe gaat dat nu precies in zijn werk? We vroegen het Paul Chodas, directeur van NASA’s Center for Near Earth Object Studies (CNEOS). “In feite is er tussen de twee Lagrange-punten (L1 en L2) een soort ‘poort’ waardoor een object dat een heliocentrische baan heeft (oftewel om de zon cirkelt, red.) door de aarde kan worden ingevangen. Voorwaarde is wel dat het object in vergelijking met onze planeet relatief langzaam beweegt. En dat geldt voor 2020 SO.”
Alles wijst er dan ook op dat het object op termijn door de zwaartekracht van de aarde in een baan om de aarde wordt gedwongen. “Het is in feite een samenspel tussen de zwaartekracht van de planeet en de zwaartekracht van de zon,” vertelt Chodas. “Op vergelijkbare wijze heeft Jupiter in het verleden tijdelijk meer dan twaalf kometen ingevangen, waaronder ook de beroemde komeet Shoemaker-Levy 9: de komeet draaide jaren rond Jupiter voor deze uiteindelijk op de planeet klapte.”
Asteroid 2020 SO may get captured by Earth from Oct 2020 – May 2021. Current nominal trajectory shows shows capture through L2, and escape through L1. Highly-chaotic path, so be prepared for lots of revisions as new observations come in. @renerpho @nrco0e https://t.co/h4JaG2rHEd pic.twitter.com/RfUaeLtEWq
— Tony Dunn (@tony873004) September 20, 2020
Tijdelijk en ongevaarlijk
2020 SO zal straks in een langgerekte baan om de aarde belanden en net als de kometen die Jupiter inving slechts tijdelijk om de aarde cirkelen. “Het object zal uiteindelijk weer vertrekken (…) En als dat gebeurt, gaat het weer rond de zon cirkelen.” Zorgen hoeven we ons niet te maken. “We kennen de baan van het object goed genoeg om met zekerheid te kunnen zeggen dat het niet zal inslaan op onze planeet.”
Rakettrap
Onduidelijk is op dit moment nog wat 2020 SO nu precies is. Het zou een planetoïde kunnen zijn. Maar ook een stuk ruimtepuin. Chodas zet voorlopig in op het laatste. “Ik denk dat het een onderdeel van een raket is.” Hij kan dat zelfs nader specificeren. “Ik vermoed dat het de bovenste rakettrap is waarmee de Surveyor 2 op 20 september 1966 naar de maan werd gestuurd.” Chodas baseert zich op een analyse van de baan en bewegingen van 2020 SO. Daaruit blijkt onder meer dat het object zich eind 1966 in de buurt van de aarde moet hebben bevonden.
Stralingsdruk en spectrum
Nu is het nog gissen naar de ware aard van 2020 SO, maar daar komt binnenkort verandering in. “We verwachten over een maand wel meer over de aard van het object te kunnen zeggen, omdat we dan de invloed van de stralingsdruk van de zon kunnen gaan zien. Als 2020 SO een rakettrap is, heeft het een beperkte dichtheid en zal het zonlicht er meetbaar tegenaan duwen. Als het een natuurlijk object is, zal het een veel grotere dichtheid hebben en zal het effect van de stralingsdruk verwaarloosbaar zijn.” Daarnaast kan men in december ook uit het spectrum van het object afleiden met wat voor soort object we te maken hebben. “Het object zal de aarde rond 1 december relatief dicht naderen en ook relatief helder worden. Als het spectrum overeenkomt met dat van verf, weten we dat we te maken hebben met een raketonderdeel.”
Of 2020 SO nu een natuurlijk verschijnsel is of niet, maakt eigenlijk niet uit; Chodas verwacht dat we in beide gevallen heel wat kunnen leren in de periode waarin de aarde het object ingevangen houdt. “Als het een natuurlijk object is, leren we dat natuurlijke objecten extreem aardachtige banen kunnen hebben en dat zou heel opwindend nieuws zijn voor de In-Situ Resource Utilization.” Chodas verwijst hiermee naar de ambitie om in de toekomst belangrijke grondstoffen van andere hemellichamen te gaan halen. “Een natuurlijk object in zo’n baan is vrij goed toegankelijk en kan bijvoorbeeld tijdens een missie naar Mars gebruikt worden als een tussenstation waar astronauten bepaalde grondstoffen kunnen verzamelen. En als het object een rakettrap blijkt te zijn, leren we weer iets meer over hoe deze rakettrappen (waarvan we de fysieke kenmerken precies kennen) gedurende meerdere decennia beïnvloed worden door de stralingsdruk van de zon.” Al met al genoeg reden voor astronomen om het object de komende maanden uitgebreid te volgen.