Netflix en astronomie hebben meer met elkaar gemeen dan je denkt. Zo maakt Netflix gebruik van machinaal leren om verbanden te leggen tussen wat mensen leuk vinden om te kijken. In de astronomie wordt machinaal leren ingezet om te leren welke planetaire banen stabiel zijn en welke niet.
Machinaal leren – in het Engels ‘machine learning’, wat iets beter klinkt – is een vorm van kunstmatige intelligentie. Een computer hoeft niet geprogrammeerd te worden om een specifieke taak uit te voeren, maar leert aan de hand van nieuwe gegevens zelf patronen te herkennen. Een voorbeeld: Google’s machine learning-computer ziet tien foto’s van bruggen en tien foto’s van wolkenkrabbers. Een mens geeft aan wat bruggen zijn en wat wolkenkrabbers zijn. Vervolgens kan het systeem zelf toekomstige foto’s van wolkenkrabbers herkennen die er niet exact hetzelfde uitzien, omdat de computer zelf zijn beeld van wolkenkrabbers kan aanpassen aan de hand van nieuwe gegevens.
Wetenschappers van de universiteit van Toronto Scarborough zetten machinaal leren in om planetaire systemen te screenen. Welke systemen zijn wel stabiel en welke niet? De methode van onderzoeker Dan Tamayo en zijn team is duizend keer sneller dan traditionele methoden. “In het verleden worstelden we ermee dat een systeem niet goed kon omgaan met veel data,” zegt Tamayo. Hij heeft veel tijd gestoken in het zelflerend maken van een systeem. “Dat kost enkele weken, maar uiteindelijk is het machinaal leren-model absoluut de moeite waard, omdat het onder aan de streep veel sneller werkt.”
Het is belangrijk om te weten of planetaire systemen stabiel zijn, omdat het ons informatie geeft over hoe zo’n planetenstelsel is ontstaan. Een planeet draait vaak niet alleen om een moederster. Net zoals in het zonnestelsel worden andere sterren meestal omringd door meerdere exoplaneten. Dankzij machinaal leren kunnen de banen van andere exoplaneten – die nog niet zijn gezien – worden vastgesteld, waardoor een stabiel systeem ontstaat dat werkt.
Aangezien er steeds meer exoplaneten worden ontdekt, is het van belang dat computers op een slimme manier nieuwe data snel en zorgvuldig analyseren. Op dit moment zijn er al meer dan 3500 exoplaneten gevonden rondom meer dan 2500 sterren.