Ooit een vogel gezien die zichzelf insmeert met zonnebrandolie? Nee? Wetenschappers hebben nu ontdekt hoe dat komt. Vogels – en nog verrassend veel andere dieren – blijken hun eigen zonnebrandolie te creëren.
Heel veel vissen, amfibieën, reptielen en vogels creëren het stofje gadusol. Dit stofje biedt bescherming tegen ultraviolette straling van de zon. Tot die conclusie komen onderzoekers van Oregon State University. “Mensen en zoogdieren zijn niet in staat om dit stofje te maken, maar we hebben ontdekt dat veel andere diersoorten dat wel kunnen,” vertelt onderzoeker Taifo Mahmud.
Prehistorische genetische manipulatie
Dat zoveel dieren in staat zijn om dit stofje te produceren, zou volgens de onderzoekers het resultaat zijn van wat zij ‘prehistorische genetische manipulatie’ noemen. Het gen dat vissen, vogels en andere dieren beschermt tegen het gevaarlijke deel van de straling van de zon lijkt sterk op een soortgelijk stofje in algen. De onderzoekers vermoeden dat het gen via de algen in de meest uiteenlopende diersoorten is beland en omdat het zo waardevol voor deze dieren bleek te zijn, is het gedurende miljoenen jaren van evolutie van generatie op generatie doorgegeven. Gadusol biedt waarschijnlijk niet alleen bescherming tegen de schadelijke gevolgen van zonnestralen. “Het speelt mogelijk ook een rol als antioxidant, in de reactie op stress, in de ontwikkeling van embryo’s, enzovoort,” stelt Mahmud.
Verrassend
Dat zoveel verschillende diersoorten in staat zijn om gadusol te creëren, is verrassend. Eerder stelden onderzoekers al vast dat sommige bacteriën en algen het stofje bezaten. Aangenomen werd dat gewervelde dieren het stofje enkel uit hun voedsel konden halen. Maar nu blijkt dus dat veel diersoorten het daadwerkelijk zelf produceren.
De onderzoekers tonen in hun studie niet alleen aan dat veel meer dieren dan gedacht in staat zijn om deze natuurlijke zonnebrandolie te creëren. Ze presenteren ook een manier om grote hoeveelheden gadusol te produceren door gebruik te maken van gist. Wellicht is het in de toekomst mogelijk om gadusol op grote schaal te produceren en toe te voegen aan zonnebrandolie, cosmetica of farmaceutische producten die mensen gebruiken. Wellicht hoeven we ons in de toekomst niet eens meer met zonnebrandolie in te smeren, maar voldoet het innemen van dit stofje.