De Doryteuthis opalescens inktvis is één van de vele gevallen van misleiding in de natuur. Nieuw onderzoek suggereert dat vrouwtjes inktvissen testikels van de mannetjes nabootsen om de mannetjes te misleiden en zo ongewenste intimiteiten voorkomen.
Aanleiding van het onderzoek was de ontdekking dat de gekleurde strepen alleen te zien zijn bij de vrouwelijke inktvissen. Daniel DeMartini, wetenschapper aan de University of California Santa Barabara, besloot deze vrouweneigenschap te onderzoeken en publiceerde de resultaten in the Journal of Experimental Biology
Reflectie van licht
DeMartini onderzocht de iridocyten en leucoforen in de Doryteuthis opalescens. Iridocyten zijn cellen die verantwoordelijk zijn voor de opaalachtige glinsteringen. Vergelijkbaar met de kleuren op een zeepbel of olie dat op de straat ligt. Iridocyten zijn te vinden in verschillende soorten inktvissen, maar wat het inktvissoort D. opalescens zo speciaal maakt, is het vermogen om verschillende kleuren te produceren. DeMartini onderzocht het onderliggende weefsel en ontdekte dat heel veel iridocyten vol zaten met meerdere lagen van reflectins. Reflectins zijn eiwitten die verantwoordelijk zijn voor het reflecteren van licht als kleur. In combinatie met iridocyten resulteert dit in strepen die zes keer helderder zijn dan iridocyten zonder de reflectins. Ingeklemd tussen de heldere kleurrijke strepen ontdekte DeMartini ook een grote helder wit gebied. Dit gebied kwam tegelijkertijd tevoorschijn met de gekleurde strepen. In het onderliggende weefsel van het witte gebied werden leucoferen gevonden. Net als iridocyten bevatten de leucoforen ook reflectin eiwitten. Maar in plaats van te worden gerangschikt in lagen, zijn deze reflecterende eiwitten verpakt in afgeronde gedeeltes in de cel. Dit zorgt ervoor dat licht van alle golflengten worden verstrooid, waardoor het de kleur wit krijgt.
Iridocyten kunnen in reactie op acetylcholine (een neurotransmitter, die vooral betrokken is bij de impulsoverdracht van zenuwcellen) de kleur van het reflecterende licht afstemmen. DeMartini onderzocht of dit ook het geval was bij leucoforen. Wat bleek, de witte regio van de met acetylcholine behandelde vrouwelijke inktvis werd helderder. “Deze ontdekking onthult een fundamentele relatie tussen de leucoforen en iridocyten, namelijk een mechanisme dat op moleculair niveau wordt gedeeld”, zegt DeMartini.
Testikels
Maar wat is het doel van de gekleurde en witte strepen bij de vrouwtjes? De witte streep is vergelijkbaar met de witte testikels waargenomen bij mannelijke inktvissen. DeMartini vermoedt dat aanpasbare iridocyten en leucoforen vrouwtjes helpen testikels van mannetjes na te bootsen om aan ongewenste aandacht te ontsnappen. Mannelijke inktvissen staan er om bekend agressief naar vrouwtjes toe te zijn.