Krokodillen zijn sinds de tijd van de dino’s nauwelijks veranderd – en nu weten we waarom

Ze bewegen op het land wat traag en hun evolutiesnelheid is dat blijkbaar ook.

Zo’n 200 miljoen jaar geleden, tijdens het Jura-tijdperk, leefden er op onze planeet al krokodillen. Kijken we naar de hedendaagse exemplaren, dan valt op dat ze eigenlijk geen spat veranderd zijn. Dit betekent dat krokodillen dus in de loop van miljoenen jaren nauwelijks zijn geëvolueerd. Maar… waarom niet?

Evolutie
Hoewel evolutie altijd enige tijd in beslag neemt, lijkt het erop dat de evolutie van de krokodil wel echt een slakkengang heeft. Vandaag de dag bestaan er bijvoorbeeld maar 25 soorten, terwijl andere dieren die nog uit het dino-tijdperk stammen – denk aan hagedissen en vogels – zich in minder of dezelfde tijd in wel duizenden soorten hebben onderverdeeld. Ook bestonden er in de prehistorie nog bepaalde soorten krokodillen die ondertussen van de aardbodem zijn verdwenen. Denk aan giganten zo groot als dinosauriërs, planteneters, razendsnelle exemplaren en slangachtige wezens die de wateren onveilig maakten.

Tekening van enkele verschillende soorten krokodillen die er allemaal nét wat anders uitzagen. Afbeelding: University of Bristol

Toch lijkt het erop dat de hedendaagse krokodil er bijna precies hetzelfde uitziet als zijn voorouders die 200 miljoen jaar geleden over de aarde zwierven. De grote vraag is natuurlijk hoe het kan dat krokodillen sinds de tijd van de dino’s nauwelijks veranderd zijn. En in een nieuwe studie beten onderzoekers zich in dit markante vraagstuk vast. “In onze analyse gebruikten we een machine learning-algoritme om de evolutiesnelheid te schatten,” vertelt onderzoeksleider Max Stockdale. “Dit geeft de hoeveelheid verandering weer die plaatsvond gedurende een bepaalde tijd. We maken de evolutiesnelheid op door metingen van fossielen met elkaar te vergelijken en hun leeftijden in kaart te brengen.”

Metingen
De onderzoekers pakten een meetlint en besloten de lichaamsgrootte van verschillende fossielen op te meten. “Dit is belangrijk, omdat het in wisselwerking staat met hoe snel de dieren groeien, hoeveel voedsel ze nodig hebben, hoe groot hun populaties zijn en hoe waarschijnlijk het is dat ze uitsterven,” legt Stockdale uit.

Traag
Al met al tonen de bevindingen aan dat de beperkte diversiteit van krokodillen en hun schijnbare gebrek aan evolutie het resultaat is van een trage evolutiesnelheid. Anders gezegd, de snelheid van de evolutie van de krokodil is dus over het algemeen wat traag. Waarom? Het lijkt erop dat de krokodil al in een vroeg stadium over een heel efficiënt lichaam beschikte dat veelzijdig genoeg was. Het had simpel gezegd geen verdere aanpassingen nodig voor een betere overleving.

Warmer klimaat
Dat wil overigens niet zeggen dat de krokodil helemaal niet veranderde. Af en toe maakte zijn evolutie een spurt wanneer de omgeving aan verandering onderhevig was. In het bijzonder suggereert het nieuwe onderzoek dat de evolutie van de krokodil versnelt wanneer het klimaat warmer is. In dat geval neemt ook zijn lichaamsgrootte toe.

Meteorietinslag
De veelzijdigheid van krokodillen zou tevens kunnen verklaren waarom de krokodil in staat was om de verwoestende meteorietinslag, die tegen het einde van het Krijt een einde aan het dino-tijdperk maakte, wist te overleven. Bovendien gedijen krokodillen over het algemeen beter in warme omstandigheden, omdat ze hun lichaamstemperatuur niet kunnen beheersen en de warmte uit hun omgeving nodig hebben. De temperaturen lagen tijdens het dino-tijdperk een stuk hoger dan nu. En dat kan verklaren waarom er destijds veel meer soorten krokodillen bestonden dan tegenwoordig. Omdat ze hun energie uit de zon kunnen halen, hoeven ze niet zoveel te eten als een warmbloedig dier, zoals een vogel of een zoogdier.

Relatie
De bevindingen wijzen erop dat evolutionaire adaptieve aanpassingen dus niet altijd nodig zijn. Hoewel sommige dieren in de loop van de geschiedenis behoorlijk zijn veranderd, houdt de krokodil er dus een wat langzamer pasje op na. En dat werkte in zijn voordeel. “Het is fascinerend om te zien hoe ingewikkeld een relatie soms is tussen de aarde en de levende wezens waarmee we haar delen,” zegt Stockdale. “Krokodillen namen een heel veelzijdige levensstijl aan waardoor ze zich konden aanpassen aan de enorme veranderingen in het milieu die sinds de tijd van de dino’s hebben plaatsgevonden.”

Hoewel de studie enkele belangrijke en prangende vragen over de nog altijd mysterieuze krokodil oplost, zetten de onderzoekers hun studie voort. De volgende stap voor het onderzoeksteam is om te achterhalen waarom sommige prehistorische krokodillensoorten uitstierven en andere niet.

Wist je dat…

…sommige krokodillen vroeger op twee poten liepen? Ze verplaatsen zich voort zoals ook dinosaurussen dat deden. Een bijzondere ontdekking, aangezien alle hedendaagse krokodillen op vier poten lopen. Lees hier snel verder!

Bronmateriaal

"Research explains why crocodiles have changed so little since the age of the dinosaurs" - University of Bristol (via EurekAlert)

Afbeelding bovenaan dit artikel: S. Hermann & F. Richter via Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd