Een rivier in Bangladesh overschrijdt de veiligheidsgrens meer dan 300 keer.
De kwaliteit van rivieren wereldwijd staat enorm onder druk. Dat wordt nu wederom duidelijk in een nieuwe studie uitgevoerd door de Universiteit van York. Zo blijkt dat heel wat rivieren ernstig bevuild zijn met hoge concentraties antibiotica. “De resultaten zijn behoorlijk zorgwekkend,” aldus onderzoeker Alistair Boxall.
Rivieren
Het onderzoek was een grote logistieke uitdaging. Zo werden er steekproefpakketten naar alle uithoeken van de wereld gestuurd. Wetenschappers ter plekke namen vervolgens verschillende monsters van de rivieren. Deze monsters werden ingevroren en weer op het vliegtuig terug naar York gezet. Onder de geteste rivieren bevinden zich ook enkele van ’s werelds meest iconische, zoals bijvoorbeeld de Donau, Mekong, Seine, Theems en de Tigris.
Trimethoprim
Uiteindelijk werden er 711 locaties onderzocht verspreid over 72 landen en 6 continenten. En in 65 procent van de gevallen troffen de onderzoekers antibiotica aan. Het meest voorkomende antibioticum was trimethoprim dat artsen voorschrijven bij infecties met bacteriën, zoals blaasontsteking en luchtweginfecties. Dit antibioticum werd gevonden op 307 van de 711 geteste locaties.
Overschrijden
Maar nog zorgwekkender is dat op veel plekken de concentratie antibiotica de toegestane niveaus enorm overschrijdt. Vooral het antibioticum metronidazol – dat wordt voorgeschreven bij infecties van het maagdarmkanaal – blijkt in grote hoeveelheden in rivieren terecht te zijn gekomen. Op een locatie in Bangladesh bijvoorbeeld, was de concentratie metronidazol 300 keer te hoog. Het vaakst overschreed het antibioticum ciprofloxacine de veilige niveaus; namelijk in 51 verschillende plaatsen.
De onderzoekers ontdekten dat de hoogste concentraties rond waterzuiveringsinstallaties en stortplaatsen van rioleringen werden aangetroffen. Hier is de kans waarschijnlijk het grootst dat de stoffen in het water lekken. Ook sommige plekken waar politieke onrust heerst – waaronder tussen de Israëlische en Palestijnse grens – blijken risicogebieden.
Limieten
De onderzoekers kwamen erachter dat de veiligheidslimieten het vaakst werden overschreden in Azië en Afrika. Zo werden er in rivieren in Bangladesh, Kenia, Ghana, Pakistan en Nigeria de hoogste concentraties antibiotica aangetroffen. Maar ook in Europa, Noord-Amerika en Zuid-Amerika blijken de rivieren verre van gezond. Oostenrijk spande bijvoorbeeld in Europa de kroon. Hierdoor constateren de onderzoekers dat de vervuiling een wereldwijd probleem is.
De vraag is natuurlijk of het probleem op te lossen valt. “Dat gaat een enorme uitdaging worden,” stelt Boxall. “Er zal moeten worden geïnvesteerd in een betere infrastructuur voor stortplaatsen en waterzuiveringsinstallaties. Daarnaast moet er strengere regelgeving komen en zullen reeds vervuilde locaties schoongemaakt moeten worden.”
