Gelukt! Ruimtesonde OSIRIS-REx haalt succesvol bodemmateriaal van Bennu

Het blijft nog even spannend of er wel voldoende materiaal verzameld is.

De Amerikaanse ruimtesonde OSIRIS-REx is er afgelopen nacht in geslaagd om wat bodemmateriaal van planetoïde Bennu te verzamelen. Het is een prachtige mijlpaal. Want niet alleen zijn er nu belangrijke monsters genomen van een planetoïde op meer dan 320 miljoen kilometer afstand van de aarde, het is tevens voor het eerst dat NASA een dergelijke bemonstering op een planetoïde uitvoert.

Afdaling
Gisteravond rond een uur of acht werden de stuwraketten van OSIRIS-REx opgestart en bewoog de sonde voorzichtig richting het oppervlak van Bennu. De gehele afdaling nam zo’n vier uur in beslag. Op een hoogte van ongeveer 125 meter remde de sonde vervolgens af, waarna elf spannende minuten aanbraken. De reis van OSIRIS-REx naar het oppervlak is namelijk alles behalve een makkie. Het ruimtevaartuig moest zich een weg banen langs een torenhoge rots met de bijnaam Mount Doom, en vervolgens landen in een gebied dat niet groter is dan een kleine parkeerplaats.

Op rolletjes
De missie verliep echter op rolletjes. OSIRIS-REx wist met succes in de Nightingale-krater te landen, één van de weinige toegankelijke gebieden op de met keien bedekte ruimterots. Vervolgens vuurde de sonde een gasfles gevuld met stikstof af waardoor er wat oppervlaktemateriaal werd opgeroerd. Dit materiaal werd vervolgens succesvol door OSIRIS-REx opgevangen.

Autonoom
De Amerikaanse ruimtesonde voerde deze tamelijk ingewikkelde missie geheel autonoom uit. Omdat het vaartuig en Bennu zich op een slordige 300 miljoen kilometer van de aarde bevinden, duurt het ongeveer een kwartier voordat radiosignalen die vanuit de aarde naar boven worden gestuurd, bij OSIRIS-REx arriveren. Deze vertraging verhindert de mogelijkheid om de afdaling live, vanaf de grond, te leiden. En daarom voert OSIRIS-REx de handelingen geheel zelfstandig uit. Voorafgaand aan de spannende missie gaf het team alle commando’s in één reeks aan het ruimtevaartuig door. Nadat de start-knop was ingedrukt, voerde OSIRIS-REx deze ordes precies zo uit als opgedragen.

Het team achter de missie kan nu opgelucht ademhalen. Want ondertussen is OSIRIS-REx alweer opgestegen en bevindt zich op veilige hoogte rondom Bennu. “Na meer dan een decennium aan planning is het team dolblij met het succes van de huidige bemonstering,” zegt onderzoeksleider Dante Lauretta. “Ook al hebben we nog wat werk voor de boeg, de succesvolle landing, de afgevuurde gasflessen en de tocht terug omhoog zijn belangrijke prestaties voor het team. Ik kijk ernaar uit om de gegevens te analyseren en de massa van de verzamelde monsters te bepalen.”


Deze animatie laat zien hoe de bemonstering van de Amerikaanse sonde OSIRIS-REx op planetoïde Bennu in zijn werk gaat.

Monsters
Dat laatste blijft nog even spannend. Ingenieurs en wetenschappers zullen nu verschillende technieken uitvoeren om het monster op afstand te identificeren en te meten. Allereerst zullen ze afbeeldingen van de landingsplek vóór en na de touchdown van OSIRIS-REx bestuderen om te zien hoeveel oppervlaktemateriaal er is verplaatst door de afgevuurde gasflessen. Vervolgens zal het team proberen de hoeveelheid van het verzamelde monster te bepalen. OSIRIS-REx zal onder andere een manoeuvre uitvoeren waarbij hij zijn bemonsteringsarm uitstrekt en langzaam ronddraait, zodat onderzoekers in staat zijn om de verandering in massa te meten die is toe te schrijven aan het verzamelde materiaal in vergelijking met eerdere metingen. De bedoeling is dat er zo’n 60 gram materiaal van Bennu is gehaald. Mocht dat toch minder zijn, dan zit er mogelijk nog een tweede bemonstering in het vat en zal OSIRIS-REx wederom naar het oppervlak van Bennu afdalen. Aangezien het ruimtevaartuig uitgerust is met drie flessen stikstofgas, zou OSIRIS-REx een tweede poging kunnen ondernemen als er tijdens de eerste bemonstering toch te weinig materiaal verzameld is. De Amerikaanse sonde zal dan in een gebied genaamd Osprey landen; een ander relatief rotsvrij gebied in een krater nabij Bennu’s evenaar.

De hoop is natuurlijk dat er wel genoeg materiaal verzameld is. In dat geval zal OSIRIS-REx in maart 2021 aan zijn lange reis terug naar de aarde beginnen. De monsters zullen vervolgens in 2023 op aarde arriveren. En hopelijk zal dit ons helpen om de oorsprong van ons zonnestelsel beter te gaan begrijpen.

De missie van OSIRIS-REx
OSIRIS-REx werd op 8 september 2016 gelanceerd vanaf Cape Canaveral in Florida. Vervolgens arriveerde de Amerikaanse sonde op 3 december 2018 bij planetoïde Bennu. Al enkele jaren cirkelt de ruimtesonde dus rond de planetoïde met als doel om deze ruimtebrok in ongekend detail te bestuderen. En daarin slaagt de sonde met vlag en wimpel. Amper een week nadat de sonde bij Bennu aankwam onthulde hij al groot nieuws: zo zou er op Bennu moleculen te vinden zijn die zuurstof en waterstofatomen bevatten. En niet lang daarna volgde alweer de volgende ontdekking: Zo blijkt dat Bennu in de loop van de tijd steeds sneller ronddraait. Ook leverde de sonde al een aantal mooie plaatjes van de planetoïde af. Bennu blijkt dus een behoorlijk interessante planetoïde. En wie weet wat de reeds verzamelde monsters nog allemaal gaan onthullen…

Bronmateriaal

"NASA’s OSIRIS-REx Spacecraft Successfully Touches Asteroid" - NASA

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd