Volgens onderzoekers getuigen kippen op onnavolgbare wijze van de impact die wij op de aarde hebben.
Om een beeld te krijgen van mens(achtig)en die honderdduizenden jaren geleden op aarde rondliepen, buigen archeologen en paleontologen zich vaak over fossiele resten. Bijvoorbeeld van de dieren waarop zij joegen. Het vertelt ons op welke prooien ze het voorzien hadden, hoe ze die prooien vingen en bewerkten. En op basis daarvan kunnen we dan weer conclusies trekken over hun vaardigheden, intelligentie en de wijze waarop zij hun directe omgeving beïnvloedden. Maar hoe zullen paleontologen over honderdduizenden of miljoenen jaren terugkijken op het tijdperk waarin wij nu leven? Welke fossiele resten getuigen dan het beste van de manier waarop wij leefden en met het andere leven op onze planeet omgingen? Onderzoekers van de universiteit van Leicester zijn eruit. Volgens hen is het heel goed mogelijk om één dier aan te wijzen dat het beste getuigt van onze impact op de biosfeer. En dat is…de vleeskip.
Onze impact
Talloze studies tonen aan dat wij mensen een enorme impact hebben op de aarde. We hebben de hand in het verdwijnen van bossen, het uitsterven van soorten en zelfs het veranderen van het klimaat. De impact van mensen is zelfs zo groot dat we volgens sommige geologen inmiddels in een heel nieuw tijdperk zijn beland: het Holoceen is voorbij en het Antropoceen is begonnen. En onderzoekers van de universiteit van Leicester hebben nu dus een soort aangewezen die ook over honderdduizenden of zelfs miljoenen jaren nog dienst kan doen als een soort icoon van het Antropoceen. Ten eerste omdat resten van deze soort uitstekend bewaard blijven in aardlagen en ten tweede, nou ja, omdat deze eigenlijk door mensen is gecreëerd.
Talrijk
We hebben het zoals gezegd over de vleeskip. Naar schatting lopen er op dit moment op aarde meer dan 21 miljard vleeskippen rond. En daarmee zijn deze vogels vele malen talrijker dan de meest talrijke wilde vogelsoort. Het grote aantal vleeskippen is natuurlijk het resultaat van de vraag naar kippenvlees. Dat wordt wereldwijd in toenemende mate gegeten. Om in de vraag naar kippenvlees te kunnen voorzien, is een enorme, wereldwijde industrie opgezet waarin kippen efficiënt en op grote schaal worden grootgebracht, geslacht, verwerkt en getransporteerd. Sommige bedrijven slachten wekelijks tientallen miljoenen kippen. En de consument weet er wel raad mee, zo blijkt onder meer als je kijkt naar één van de bekendste verkopers van kipproducten, KFC. De fastfoodketen heeft meer dan 25.500 restaurants in 125 landen wereldwijd, zo schrijven de onderzoekers in hun paper.
Domesticatie
Kortom: de kip is een wereldwijde sensatie. Maar dat is niet de enige reden dat deze zo mooi getuigt van onze impact op de planeet. Misschien nog wel veel belangrijker is dat de vleeskip zelf het resultaat is van menselijk handelen. De kip stamt af van het rode kamhoen dat oorspronkelijk in Azië leeft. Domesticatie van deze hoenderen zou zo’n 8000 jaar geleden voor het eerst hebben plaatsgevonden en vanaf dat moment ging het hard. De kip veroverde in de duizenden jaren erna – via allerhande handelsroutes – de wereld. En werd gaandeweg door mensen ‘aangepast’. Door aanpassingen in het dieet van de kippen en bepaalde kruisingen toe te passen, is de lichaamsomvang van de kip sinds de Middeleeuwen zeker verdubbeld en het gewicht is zelfs vervijfvoudigd. Het resultaat is een dier dat bij gratie van onze voorliefde voor kippenvlees in grote getale op aarde rondloopt en ook niet meer zonder mensen kan overleven. En de vleeskip getuigt dan ook prachtig van de wijze waarop wij de natuur naar onze hand zetten. Een andere, voor toekomstige archeologen fijne bijkomstigheid van de vleeskip is dat deze zowel genetisch als morfologisch prima te onderscheiden is van eerdere gedomesticeerde varianten en wilde voorouders.
“Het wereldwijd voorkomen van moderne vleeskippen en het feit dat ze het qua biomassa winnen van alle andere soorten vogels is het resultaat van menselijke interventie,” zo concluderen de onderzoekers. “Daarom symboliseren vleeskippen op levendige wijze de transformatie van de biosfeer, die bedoeld is om te passen bij de evoluerende consumptiepatronen van de mens.” Vleeskuikens hebben volgens de onderzoekers dan ook “de potentie om een in aardlagen opduikend biologisch icoon te worden van het Antropoceen”.