De watermoleculen komen in beweging als de oppervlaktetemperatuur toeneemt.
Observaties van het Lyman Alpha Mapping Project Instrument (kortweg LAMP) aan boord van NASA’s Lunar Reconnaissance Orbiter (kortweg LRO) wijzen uit dat watermoleculen zich ’s nachts en gedurende het grootste deel van de dag kunnen hechten aan fijnkorrelig oppervlaktemateriaal. Om vervolgens als de oppervlaktetemperatuur halverwege de dag piekt, los te komen van het oppervlaktemateriaal en in beweging te komen. De watermoleculen ‘springen’ dan naar een nabijgelegen locatie die zodanig koud is dat de watermoleculen zich weer aan oppervlaktemateriaal kunnen binden óf ze gaan op in de dunne atmosfeer van de maan. In het laatste geval keren de watermoleculen zodra de temperatuur daalt opnieuw terug naar het oppervlak.
Hoeveelheid
Eerder onderzoek suggereerde reeds dat er watermoleculen op de maan rondspringen. Maar de voorgestelde hoeveelheden waren lastig te verklaren met de ons bekende fysische processen op de maan. “Ik ben blij met deze resultaten, omdat de hoeveelheid water in lijn is met wat volgens metingen in het lab mogelijk is,” aldus onderzoeker Michael Poston.
Zonnewind
Het nieuwe onderzoek werpt ook een nieuw licht op de afkomst van het water dat zich op het oppervlak van de maan bevindt. Eerder suggereerden onderzoekers dat waterstofionen in de zonnewind de bron van het grootste deel van het oppervlaktewater op de maan waren. Met dat in gedachten zou je verwachten dat wanneer de maan zich achter de aarde bevindt (en dus uit de zonnewind is) de aanvoer van water een halt toe wordt geroepen. Maar de nieuwe metingen wijzen uit dat de hoeveelheid door LRO geobserveerd water niet afneemt als de maan achter de aarde staat. Wat suggereert dat dit water niet direct door de zonnewind wordt voortgebracht, maar zich door de tijd heen op het oppervlak opbouwt.
“Deze resultaten helpen bij het beter begrijpen van de watercyclus op de maan en zullen ons uiteindelijk helpen om meer te weten te komen over de toegankelijkheid van het water dat mensen tijdens toekomstige missies naar de maan kunnen gebruiken,” vertelt onderzoeker Amanda Hendrix. “Een waterbron op de maan kan toekomstige bemande missies duurzamer en goedkoper maken.” Zo zou het maanwater wellicht gebruikt kunnen worden om brandstof te maken. In dat geval hoeft er geen brandstof vanaf de aarde naar de maan te worden vervoerd en dat maakt toekomstige missies goedkoper. “Maar eerst moeten we begrijpen waar het maanwater zich ophoudt en in hoeverre het toegankelijk is,” benadrukt Hendrix. “We weten dat er waterijs te vinden is in de permanent beschaduwde gebieden nabij de polen. Springt het door LAMP op lagere breedtes geobserveerde water rond om uiteindelijk in de koude poolgebieden te belanden?” Vervolgonderzoek moet dat uitwijzen.
