In dat geval vindt er een opvallende stressreactie in het brein van de muis plaats, waardoor het antidepressivum beter aanslaat.
Wetenschappers hebben al eens kenbaar gemaakt dat proefmuizen in een lab anders reageren op mannen dan op vrouwen. Zo zouden muizen zich tegenover een man een stuk angstiger en gespannener gedragen dan wanneer ze te maken hebben met een vrouw. In een nieuwe studie ontdekten onderzoekers dat muizen inderdaad onderscheid lijken te maken tussen de seksen. En dat leidt er zelfs toe dat depressieve muizen veel beter op het antidepressivum ketamine reageren wanneer een man het medicijn toedient.
Ketamine
Er wordt momenteel veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit van ketamine bij de behandeling van depressie. De resultaten wijzen uit dat het verdovingsmiddel inderdaad in sommige gevallen soelaas kan bieden. In een nieuwe studie voerden wetenschappers experimenten uit met muizen. Alleen blijkt het effect van ketamine af te hangen van het geslacht van de menselijke laborant. De onderzoekers kwamen tot de opmerkelijke ontdekking dat depressieve muizen beter reageren op een behandeling met ketamine wanneer de diertjes door een man behandeld worden. Maar waarom?
Man vs. vrouw
Om de oorzaak beter te begrijpen, onderzocht het team verschillende factoren die mogelijk een rol spelen. Uiteindelijk vonden ze de verklaring in het brein van de muis. Zo blijkt dat er in de hersenen een bepaalde reactie plaatsvindt wanneer een man ketamine toedient. Het lijkt erop dat bepaalde neuronen in het brein van de muis in dit geval het hormoon corticotropine-releasing factor (CRF) afgeven. En deze stressrespons lijkt essentieel voor de werking van het antidepressivum.
Test
Om deze theorie te testen, injecteerden vrouwelijke onderzoekers het hormoon CRF in de muizen terwijl ze tegelijkertijd ketamine toedienden. En ja hoor, de muizen reageerden op dezelfde manier op het antidepressivum als toen mannen hen ketamine gaven.
Behandeling
Hoewel de invloed van het geslacht van de persoon die ketamine toedient niet direct relevant is voor de menselijke reactie op dit antidepressivum, is het achterliggende hersenmechanisme wel interessant. Dit zou bijvoorbeeld kunnen helpen verklaren waarom ketamine bij sommige depressieve mensen niet aanslaat en wat daar mogelijk aan gedaan kan worden. “We vermoeden dat sommige mensen hoge en anderen juist lage niveaus van CRF hebben,” legt onderzoeker Polymnia Georgio uit. “Depressieve mensen die niet goed op een behandeling met ketamine reageren, kunnen we misschien helpen door een CRF-achtige stof toe te dienen.”
Brein
De studie helpt dus verklaren waarom ketamine bij sommige mensen die met depressieve klachten kampen niet werkt; het antwoord is te vinden in het brein. “Onze bevindingen suggereren dat de activatie van een specifiek stresscircuit in het brein een effectieve manier kan zijn om de behandeling met ketamine te verbeteren,” zegt onderzoeker Todd Gould. “Onze gedachte is dat je misschien een krachtiger effect kunt krijgen als je de ketamine combineert met activatie van dit hersengebied. Dit zou bijvoorbeeld kunnen met behulp van een soort specifieke stressor.”
Volgens wetenschapper Mark Gladwin zijn de bevindingen uit de studie veelbelovend. “Dit zijn opwindende, nieuwe resultaten die het belang van fundamenteel onderzoek onderstrepen en de basis leggen voor toekomstige klinische innovaties,” besluit hij.
