Hoe ‘simpele gaswolk’ vlucht langs zwart gat overleefde

g2

Wetenschappers wisten het in 2012 zeker: het zwarte gat in de Melkweg ging de gaswolk G2 verorberen. Inmiddels is het 2014 en is G2 er nog steeds. Hoe kan dat? Nou, dat komt doordat G2 geen gaswolk maar twee gefuseerde binaire sterren zijn!

Afgelopen zomer kwam G2 het dichtst bij het zwarte gat in de buurt. Veel onderzoekers hadden verwacht dat het zwarte gat op dat moment genadeloos zou toeslaan en G2 in ieder geval gedeeltelijk naar binnen zou trekken. Maar dat gebeurde niet. “G2 overleefde het en vervolgde zijn baan,” vertelt onderzoeker Andrea Ghez. “Een simpele gaswolk zou dat niet hebben gedaan. G2 werd in feite niet door het zwarte gat aangetast. Er was geen vuurwerk.”

Hoe kan dat?
Zwarte gaten hebben zo’n grote dichtheid dat niets aan hun zwaartekracht kan ontsnappen. Zelfs licht niet. Zwarte gaten kunnen niet direct worden waargenomen, maar we kunnen wel zien hoe ze sterren die zich in de buurt van het zwarte gat begeven, beïnvloeden. Ghez bestudeerde duizenden sterren in de omgeving van het zwarte gat en concludeert nu dat het erop lijkt dat G2 helemaal geen gaswolk is. In plaats daarvan zijn het twee binaire sterren die onder invloed van de zwaartekracht van het zwarte gat samen zijn gesmolten tot één ster. Die ster zit verstopt in gas en stof.

Uitdijen
Wanneer twee sterren nabij het zwarte gat één worden, dan dijt deze uit. Dat blijft meer dan één miljoen jaar zo. Daarna wordt de ster kleiner. “Dit gebeurt mogelijk vaker dan we denken. De sterren in het hart van onze Melkweg zijn zwaar en meestal binair. Het is mogelijk dat veel van de sterren die we zien en niet begrijpen het eindproduct zijn van fusies.”

Langgerekt
G2 zou momenteel nog zo’n uitgedijde zware ster zijn. Die ster ondergaat op dit moment ‘spaghetti-fication‘ zoals Ghez het noemt. Dat zien we vaak nabij zwarte gaten: grote objecten worden dan langgerekt. Tegelijkertijd wordt het gas op het oppervlak van G2 verwarmd door de sterren eromheen, waardoor een enorme wolk van gas en stof ontstaat die de ster aan het zicht onttrekt.

En daarmee lijkt het mysterie van G2 te zijn opgelost. G2 is geen eenvoudige gaswolk, maar een fusie van twee binaire sterren. En daardoor kon G2 de ontmoeting met het zwarte gat overleven. Overigens wil dat niet zeggen dat G2 helemaal ongeschonden uit de strijd is gekomen. Volgens Ghez is de buitenste laag van de zware ster door de ontmoeting met het zwarte gat aangetast. Maar verder is de ster in orde.

Bronmateriaal

"UCLA astronomers solve puzzle about bizarre object at the center of our galaxy" - UCLA.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door M. Schartmann / L. Calcada / European Southern Observatory / Max-Planck-Institut fur Extraterrestrische Physik.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd