Wetenschappers van de Vrije Universiteit beweren dat er minder verdamping plaatsvindt op het zuidelijk halfrond sinds de grote El Niño van 1998. En dat is gek, want klimaatmodellen voorspellen juist een versnelling van de hydrologische cyclus: een hogere temperatuur leidt tot meer verdamping, wat leidt tot meer neerslag en overstromingen. Dit beeld blijkt niet te kloppen.
Tot 1997 steeg de verdamping wereldwijd met ongeveer 7.1 mm per 10 jaar. Vanaf 1998 daalt deze verdamping echter met ongeveer dezelfde hoeveelheid. Om deze daling te verklaren analyseerden VU-wetenschappers Han Dolman en Richard de Jeu bodemvocht. De hoeveelheid vocht in de bodem bepaalt de hoeveelheid verdamping: veel vocht betekent veel verdamping, weinig vocht betekent weinig tot geen verdamping. Om de hoeveelheid bodemvocht nog beter te bepalen analyseerden de wetenschappers satellietopnames van NASA. Dolman en De Jeu beweren dat het zuidelijk halfrond verdroogt.
Het is onduidelijk of dit een structurele daling is of een tijdelijke neergang. Als het een structurele daling is, dan lijkt het alsof er in de mondiale hydrologische cyclus nog grotendeels onbegrepen mechanismen werkzaam zijn, die een limiet stellen aan de verdamping. Een verdere afname in verdamping zou echter de toename in temperatuur verder kunnen versterken en de eerder genoemde gebieden nog droger en warmer kunnen maken.
Op dit moment is de winter net voorbij op het zuidelijk halfrond van de aarde. De komende maanden klimt de temperatuur omhoog. De afgelopen zomer op het zuidelijk halfrond (toen was het bij ons winter) was een hele extreme. Vooral Australië is hard getroffen. In de Australische stad Melbourne heerste op 12 januari 2010 een extreme temperatuur van 34 graden Celsius. Niet overdag, maar ‘s nachts! Zal de komende zomer nog heter worden?
