Goed nieuws voor koffieliefhebbers die in verwachting zijn: een nieuwe studie suggereert dat het drinken van koffie tijdens de zwangerschap geen nadelige gevolgen heeft voor de hersenontwikkeling van het kind.
Onderzoekers hebben geen sterke aanwijzingen gevonden voor een verband tussen cafeïneconsumptie door aanstaande moeders en ontwikkelingsproblemen bij kinderen. Het onderzoek richtte zich op tienduizenden gezinnen in Noorwegen. “Scandinaviërs behoren tot de grootste koffieconsumenten ter wereld, ze drinken minstens 4 kopjes per dag en er heerst weinig stigma op het drinken van koffie tijdens de zwangerschap”, zegt Gunn-Helen Moen, een van de auteurs van de studie, die gepubliceerd werd in het vakblad Psychological Medicine. Tijdens de studie maakten de wetenschappers gebruik van genetische gegevens van moeders, vaders en baby’s, gecombineerd met vragenlijsten over koffieconsumptie voor en tijdens de zwangerschap. Daarnaast werden ouders bevraagd over de ontwikkeling van hun kind tot de leeftijd van 8 jaar. Tijdens de studie werd gekeken naar hun taalontwikkeling en motoriek, maar ook naar hun sociale vaardigheden.
Gerandomiseerde studie nagebootst
Om de effecten van cafeïne te isoleren van andere factoren zoals alcohol, sigarettenrook of een slecht dieet, paste het team een methode toe genaamd ‘Mendeliaanse randomisatie’. “Bij deze methode worden genetische varianten gebruikt die koffiedrinkgedrag voorspellen en het effect van andere factoren tijdens de zwangerschap kunnen scheiden. Het bootst een gerandomiseerde controlestudie na zonder zwangere moeders en hun baby’s te onderwerpen aan nadelige effecten”, zegt Moen. “Het voordeel van deze methode is dat de effecten van cafeïne, alcohol, sigaretten en voeding gescheiden kunnen worden in de gegevens, zodat we alleen kunnen kijken naar de invloed van cafeïne op de zwangerschap.”
Geen verband tussen consumptie en problemen
Het resultaat van de studie is opvallend. Hoewel cafeïne de placenta kan passeren en zich kan ophopen in de foetus, waar enzymen om het af te breken ontbreken, vond de analyse geen verband tussen koffieconsumptie tijdens de zwangerschap en neurologische ontwikkelingsproblemen bij kinderen. Ook bleek uit eerder onderzoek van Moen en haar team dat koffiedrinken tijdens de zwangerschap geen invloed heeft op het geboortegewicht. Ook het risico op miskramen of doodgeboorte stijgt niet. Desalniettemin benadrukken de onderzoekers dat er nog veel onbekende factoren zijn. Zij raden zwangere vrouwen aan om het medische advies rond cafëineconsumptie van zorgverleners op te volgen tijdens de zwangerschap. Het team zit in de tussentijd niet stil. De onderzoekers zijn van plan om gelijkaardige analyses uit te voeren om beter te begrijpen welke genetische en omgevingsfactoren bijdragen aan neurodiversiteit.
Koffie is goed voor de gezondheid
Maar of koffie nu slecht is tijdens de zwangerschap of niet, is wel al bekend dat het verrassend goed blijkt te zijn voor de algemene gezondheid van volwassenen. Koffie heeft een beschermend effect tegen verschillende aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en beroertes. Studies tonen aan dat een dagelijkse consumptie van drie koppen koffie, wat overeenkomt met 200 tot 300 milligram cafeïne, het risico op deze aandoeningen aanzienlijk kan verlagen. Matige koffiedrinkers hebben tot 50 procent minder kans op cardiometabole ziektes vergeleken met mensen die geen cafeïne binnenkrijgen. Daarnaast kan koffie een rol spelen in het verminderen van risico’s op ziekten zoals parkinson en bepaalde vormen van kanker.
Koffie bevat antioxidanten en bioactieve stoffen die ontstekingen in het lichaam kunnen verminderen en de insulinegevoeligheid verbeteren, wat helpt bij het voorkomen van diabetes. Daarnaast kan het de lever- en nierfunctie ondersteunen en de hersengezondheid bevorderen. Hoe beter de koffie gefilterd is, hoe gezonder. Het Voedingscentrum adviseert om niet meer dan vijf kopjes koffie per dag te consumeren.
