In 2007 waren astronomen er getuige van dat een plasmawolk afkomstig van de zon, de staart van komeet Encke afrukte. En stiekem hopen ze dat het ook komeet ISON gaat overkomen. En die kans is groot: in tegenstelling tot 2007 bevindt de zon zich nu namelijk in een zeer actieve fase van zijn leven: het zonnemaximum. Bovendien komt ISON dichter bij de zon in de buurt dan Encke.
“Ik zou het geweldig vinden om te zien hoe komeet ISON door een enorme plasmawolk geraakt wordt,” merkt onderzoeker Karl Battams op. Dat klinkt wat sadistisch, maar dat is het niet. Een aanvaring met een plasmawolk – ook wel coronale massa-ejectie genoemd – doet de komeet namelijk geen kwaad. Het gas in zo’n plasmawolk heeft een beperkte dichtheid en is niet in staat om de kern van ISON te vernietigen. De zwakke staart daarentegen kan door een plasmawolk wel worden aangepakt.
Encke
In het geval van komeet Encke was er sprake van een trage plasmawolk die de staart van de komeet afrukte. In het geval van ISON zou een aanvaring met een plasmawolk wellicht iets dramatischer zijn. “Elke plasmawolk die komeet ISON dicht bij de zon raakt, is sneller en wordt voorafgegaan door een schokgolf met een veel sterker magnetsich veld,” legt onderzoeker Angelos Vourlidas uit. “Om eerlijk te zijn, kunnen we niet voorspellen wat er in zo’n geval gebeurt.” En juist daarom hopen de astronomen dat het gebeuren gaat. “Het zou ons een kans geven om de extreme interactie tussen een plasmawolk en de staart van een komeet te bestuderen,” stelt Battams.
Relatief grote kans
Maar is de kans daadwerkelijk aanwezig dat ISON zo’n aanvaring krijgt? De onderzoekers hebben goede hoop. Ten eerste komt ISON dichter bij de zon in de buurt dan Encke. Ten tweede is de zon zeer actief en produceert deze momenteel meer plasmawolken dan in 2007 het geval was. Bovendien vliegt ISON naar verwachting over een deel van de zon heen waar veel actieve zonnevlekken – de wieg van plasmawolken – te vinden zijn. “We bevinden ons in de hot zone als het gaat om plasmawolken.”
Als het gebeurt, hoeven astronomen, maar ook wij leken daar niets van te missen. Talloze satellieten en observatoria houden de ogen momenteel op ISON gericht.