We bevinden ons in het maximum van zonnecyclus 25, een periode waarin onze zon haar maximale activiteit bereikt. Dit uit zich in indrukwekkende zonnevlammen, krachtige uitbarstingen van energie en frequenties die zelfs tot radioverstoringen op aarde leiden. De recente X2.3-klasse zonnevlam, afkomstig uit zonnevlek AR 3883, vormt slechts één van de vele intense zonnevlammen die deze cyclus kenmerken.
…
Uitbarsting AR 3883
Op 6 november 2024 veroorzaakte zonnevlek AR 3883 een van de krachtigste uitbarstingen tot nu toe. Rond 14:40 Nederlandse tijd werd de X2.3-klasse zonnevlam waargenomen. Zonnevlammen van deze klasse zijn extreem krachtig en zorgen voor flinke verstoringen op aarde, waaronder korte radioblackouts. De afbeelding hieronder toont de indrukwekkende eruptie, zoals vastgelegd door NASA’s Solar Dynamics Observatory (SDO), een netwerk van telescopen zoals de Parker Solar Probe en STEREO-A, welke de zon permanent monitort.
Mogelijke gevolgen en waarnemingen
Met de intensiteit van deze zonnevlam, ‘X2.3′, is de kans groot dat er ook een coronale massa-ejectie (CME) volgde. Momenteel analyseren wetenschappers de beelden van de SOHO-satelliet om te bepalen of een CME de aarde zal bereiken, met mogelijk aurora’s of geomagnetische stormen als gevolg. In onderstaande diagram wordt de impactzone van de radiostoring weergegeven, waarbij de hinder vooral in delen van de Atlantische Oceaan, Zuid-Amerika en Afrika optrad.
De kracht van Zonnecyclus 25
Zonnecyclus 25, die in december 2019 begon, bevindt zich in een langdurige maximale fase en heeft een piek bereikt die waarschijnlijk nog een jaar zal aanhouden. Volgens Lisa Upton, wetenschapper bij het Southwest Research Institute, is deze cyclus intensiever dan verwacht. De uitbarstingen van mei 2024, waarvan enkele de krachtigste aurora’s in 500 jaar veroorzaakten, vormen een goed voorbeeld van het potentieel dat Cyclus 25 nog heeft. Ondanks de intensiteit is Cyclus 25 relatief mild in vergelijking met vroegere cycli, al zijn uitbarstingen en geomagnetische stormen de komende tijd nog te verwachten. Wil je meer weten over de voorspellingen ten aanzien van het laatste verloop van zonnecyclus 25, lees dan ook dit recente artikel.
Bekijk zelf de zon; live en interactief
Lezers die geïnteresseerd zijn in zonneactiviteit kunnen live opnames van de zon volgen via de Helioviewer-website. Hier kunnen zij zowel historische beelden als de recente en huidige zonneactiviteit bekijken, via diverse filters en telescopen waaruit gekozen kan worden. Dit biedt de unieke kans om zelf zonne-uitbarstingen en zonnevlekken te volgen en te ervaren hoe de zon continu in beweging is.
Zonnecyclus 25 bevindt zich in een buitengewoon actieve fase, waarbij X-klasse zonnevlammen en hun impact op aarde duidelijk merkbaar zijn. Onze zon blijft de komende maanden waarschijnlijk een bron van krachtige uitbarstingen. Dit geeft niet alleen een indrukwekkende blik op onze dynamische ster, maar benadrukt ook het belang van waakzaamheid voor technologische en veiligheidsimplicaties.
Wil je meer van onze artikelen lezen over de huidige zonnecyclus 25, kijk hier voor de berichtgeving over de uitbarstingen van rond de laatste jaarwisseling, die nog intenser waren (tot aan X5.0), of hier.
De afgelopen decennia hebben ruimtetelescopen en satellieten prachtige foto’s gemaakt van nevels, sterrenstelsels, stellaire kraamkamers en planeten. Ieder weekend halen we een indrukwekkende ruimtefoto uit het archief. Genieten van alle foto’s? Bekijk ze op deze pagina. Heb je zelf mooie ruimtefoto’s van de hemel of de ruimte, zoals meteorieten, kometen, of anderszins die je wil delen met ons? Stuur ze in via ons mailadres o.v.v. ‘Ruimtefoto’.
