Het is deze maand uitzonderlijk warm in ons kikkerlandje. En hopelijk kun je de hitte een beetje verdragen. Want wat nu uitzonderlijk is, wordt straks de norm.
Begin deze week werd in grote delen van Nederland het hitteplan actief. Met temperaturen boven de 28 graden en nachten die maar weinig verkoeling brengen, is het oppassen geblazen. Veel drinken, zonnebrandcrème gebruiken en vooral in de schaduw blijven: het is zomaar een greep uit de adviezen van het RIVM. De tropische dagen (en nachten) maken deel uit van een uitzonderlijk warme juni-maand die zomaar de geschiedenis in zou kunnen gaan als één van de warmste juni-maanden ooit gemeten. En dus rijst de vraag: ondervinden we momenteel de gevolgen van de klimaatverandering die wij eigenhandig gecreëerd hebben?
Lagedrukgebied
De hitte van de laatste dagen is te herleiden naar een lagedrukgebied boven Engeland, zo vertelt klimaatonderzoeker Peter Kuipers Munneke aan Scientias.nl. “Dat zuigt als het ware lucht uit de Sahara in onze richting. Daar komt dus ook de huidige lucht in Nederland vandaan.”
Klimaatverandering?
Het zorgt er vandaag voor dat het kwik lokaal naar wel 37 graden Celsius kan stijgen. Het is verleidelijk om die extreme temperaturen rechtstreeks aan klimaatverandering toe te schrijven. Maar enige voorzichtigheid is geboden. Een paar tropische dagen zijn op zichzelf nog geen lichtend voorbeeld van klimaatverandering. Anders wordt het echter als je moet concluderen dat de hitte van vandaag en gisteren deel uitmaakt van een trend. Namelijk: een toename van tropisch warme dagen in ons kikkerlandje. “Het is in Nederland de afgelopen eeuw ongeveer 1,8 graden opgewarmd,” aldus Kuipers Munneke. “Dat betekent dat het dag in dag uit 1,8 graden warmer is in ons land dan bij een vergelijkbare weersituatie 100 jaar geleden. En dus is het niet zo gek dat daarmee de kans op een tropische dag (warmer dan 30 graden) snel toeneemt. Dus op die manier is het vaker voorkomen van hitte direct te relateren aan de opwarming van de aarde.”
De meesten zullen zich juni 2019 niet alleen herinneren als een maand met behoorlijk hoge temperaturen, maar ook als een maand met heftige (onweers)buien waarbij in korte tijd veel neerslag en soms zelfs enorme hagelstenen naar beneden kwamen. Waar de extreme weersomstandigheden in juni 2019 nog regelmatig de krant haalden, zal dat in de toekomst waarschijnlijk wel anders zijn. Wat we nu uitzonderlijk en dus nieuwswaardig vinden, dreigt namelijk de norm te worden. Je zou zelfs kunnen zeggen dat deze maand ons een inkijkje geeft in de Hollandse zomer van de toekomst. “Dat is waar alle experts het over eens zijn,” vertelt Kuipers Munneke. “Toekomstige Nederlandse zomers zullen zich kenmerken door nog hogere temperaturen. Daarnaast wordt droogte én regen uitvergroot. Als een toekomstige zomer regenachtig wordt, valt er ook meer regen. Er verdampt immers meer water in een warmer klimaat en dat water moet ook weer naar beneden. In een toekomstige droogteperiode is de droogte ook extremer: in een warmere wereld droogt de bodem sneller uit.”
