Zomer, winter, ochtend of avond: je darmflora varieert continu en veel meer dan gedacht

Je zou denken dat je darmflora enkel varieert door wat je eet en drinkt, maar dat blijkt niet zo te zijn. De bacteriën in je darmen fluctueren ook per seizoen of dagdeel. Die variaties van de micro-organismen in ons maagdarmstelsel zijn veel groter dan gedacht en dat heeft allerlei verrassende gevolgen. 

Dat blijkt uit een nieuwe studie over de dagelijkse en seizoensgebonden fluctuaties van het microbioom, die deze week tijdens een conferentie in Chicago in het kader van de Digestive Disease Week 2023, wordt onthuld.

Nuttige darmbacteriën
Het microbioom, oftewel alle bacteriën die in en op het lichaam leven, is goed voor ongeveer de helft van alle cellen waar de mens uit bestaat. En veranderingen in dat microbioom kunnen grote invloed hebben op onze gezondheid of bijvoorbeeld de werking van medicijnen. Daarover is de laatste jaren steeds meer bekend geworden. De bacteriën in de darmen kunnen veranderen door wat je eet, maar ook door ziekte, je stressniveau of antibiotica. Nu hebben onderzoekers ontdekt dat de darmflora ook op natuurlijke wijze verandert en bijvoorbeeld in de ochtend anders is dan ‘s avonds en in de zomer anders dan in de winter.

Dynamisch en veranderlijk
“Als we darmonderzoek doen bij mensen die ziek zijn vanwege allergie of griep, dan zien we grote verschillen in de opbouw van de darmflora in de zomer vergeleken met de winter”, vertelt hoofdonderzoeker Carolina Dantas Machado van de University of California. “We moeten dus mogelijk ons idee aanpassen van hoe seizoenen invloed hebben op de gezondheid van onze darmflora. Het microbioom is veel gevarieerder en dynamischer dan we eerder dachten.”

20.000 drollen
De onderzoekers gebruikten de gegevens van ongeveer 20.000 poepmonsters die overal ter wereld verzameld zijn tussen 2013 en 2019 door het American Gut Project, het grootste wetenschappelijke burgerinitiatief op het gebied van het darm-microbioom ter wereld. Daarvoor werd het moment van poepen, de datum en locatie vastgelegd en geanalyseerd. Al snel bleek dat bijna 60 procent van de fyla – groepen aan elkaar verwante bacteriën – een duidelijke 24-uurscyclus hebben. Daarnaast werd een nog sterker patroon gevonden in de fluctuaties van de darmflora per seizoen. Veel groepen bacteriën blijken daarbij elk jaar ongeveer hetzelfde patroon te volgen.

De onderzoekers noemen enkele voorbeelden. Zo bleek het aantal organismen dat behoort tot de Actinobacteriota dagelijks flink te fluctueren: ‘s ochtends waren er veel minder dan in de avond. En de Proteobacteria verdwenen elke winter voor een groot deel uit het maagdarmstelsel, waarna hun aantallen weer groeiden tot een piekpopulatie in de zomer. Volgens onderzoeker Machado zijn het dieet en het slaappatroon waarschijnlijk de belangrijkste factoren als het gaat om dagelijkse fluctuaties.

Vele mogelijke oorzaken
“Het is niet moeilijk om je voor te stellen dat de darmomgeving radicaal verschilt wanneer iemand slaapt of net zijn ontbijt op heeft. De hoeveelheid voedingsstoffen, water en de pH-waarde in het spijsverteringsstelsel zijn heel anders in beide scenario’s”, legt onderzoeker Amir Zarrinpar uit San Diego uit. “De seizoensveranderingen zijn lastiger uit te leggen. Onderzoekers zijn druk bezig om de gegevens te rangschikken op breedtegraden en klimaat, zodat vast kan komen te staan of de hoeveelheid daglicht en verschillen in temperatuur ook een rol spelen in het fascinerende bacteriële proces. Daarnaast wordt gekeken naar blootstelling aan stuifmeel en vochtigheid als mogelijke verklaringen voor de fluctuaties in het microbioom.”

Invloed op onderzoeksresultaten
De uitkomsten van het onderzoek zijn niet alleen belangrijk voor wetenschappers die de darmflora bestuderen, maar ook voor onderzoek dat beïnvloed kan worden door veranderingen in het maagdarmstelsel. Zo kunnen micro-organismen in de darmen verschillend reageren op medicijnen en daardoor de werking ervan veranderen. Het is belangrijk om bij toekomstig onderzoek rekening te houden met de timing van de poepmonsters bij de dataverzameling. Het moment van de dag, van het jaar en zelfs het klimaat en de breedtegraad waarop de poep is ontstaan, kunnen de onderzoeksresultaten op onverwachte manieren beïnvloeden, zeker bij kleinere studies.

Bronmateriaal

"The human gut microbiome displays diurnal and seasonal rhythmic patterns" - Digestive Disease Week
Afbeelding bovenaan dit artikel: RyanKing999

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd