We maken ons vooral druk om de luchtkwaliteit buiten, maar wist je dat de lucht binnenshuis soms veel smeriger is? Wetenschappers hebben nu een eenvoudige luchtreiniger ontwikkeld, die je gewoon zelf thuis kunt maken en die net zo goed werkt als de veel duurdere HEPA-filters.
Binnenshuis wordt de lucht vooral verontreinigd door koken op gas en hout stoken, maar ook ronddwarrelend stof of het gestook van anderen in je omgeving kunnen zorgen voor luchtvervuiling in huis.
Voor de luchtkwaliteit binnenshuis was lange tijd weinig aandacht. Onderzoek richtte zich vooral op de schadelijkheid van uitlaatgassen en de uitstoot van fabrieken. Sinds de coronapandemie is daar verandering in gekomen: toen wilden we de lucht reinigen om verspreiding van Covid-19 te voorkomen.
Besef over luchtkwaliteit binnenshuis
“De media besteedden niet veel aandacht aan de luchtkwaliteit binnenshuis en toen kwam de pandemie en plotseling was er een enorme kans om het publiek voor te lichten over dit onderwerp”, vertelt onderzoeker Richard Corsi van de University of California, Davis (UC Davis.
Mensen beseften dat de lucht binnenshuis ook schoon moet zijn, maar dat betekent niet dat ze direct honderden euro’s willen besteden aan een goede luchtreiniger met HEPA-filter, zeker niet als de pandemie voorbij is. “Toen kwamen we op het idee om een goedkope, effectieve luchtreiniger te maken, die mensen zelf kunnen bouwen”, legt Corsi uit.
De Corsi-Rosenthal Box
En dus was daar al snel de zogenoemde Corsi-Rosenthal (CR) Box, ontworpen in samenwerking met filtratiespecialist Jim Rosenthal. De CR Box bestaat uit vier luchtfilters die normaal worden gebruikt voor verwarming, ventilatie en airconditioning, een kartonnen doos en een ventilator om lucht door de filters naar het plafond te blazen. Omdat de onderdelen relatief goedkoop zijn, kost de CR Box maar een fractie van een HEPA-luchtfilter.
Onlangs heeft Corsi samen met collega’s getest hoe goed de CR Box nu echt werkt. Op vier locaties op de campus van UC Davis zijn de dozen geïnstalleerd. Ze hebben 2500 uur aan gestaan, vergelijkbaar met twee jaar op de middelbare school.
De CR Box-filters presteerden even goed of beter dan vergelijkbare HEPA-filters. Het systeem was effectiever in het verwijderen van deeltjes met een diameter van 1 tot 3 micrometer dan deeltjes met een diameter van 0,35-1 micrometer. Om een idee te krijgen van de schaal: typische rookdeeltjes zijn kleiner dan 1 micrometer, terwijl stof en pollen 0,5 tot 3 micrometer zijn.
HEPA versus HVAC
De HEPA-filters zijn weliswaar efficiënter in het verwijderen van deeltjes in één keer dan de HVAC-filters die in het doe-het-zelf-systeem worden gebruikt, maar er gaat veel meer lucht door de CR Boxen, waardoor er meer deeltjes uit de lucht worden verwijderd. De effectiviteit van de CR Boxen nam na verloop van tijd wel af. Toch presteerden ze nog steeds beter dan nieuwe en duurdere HEPA-luchtfilters voor de grotere deeltjesgrootte en vergelijkbaar voor kleinere deeltjes.
Om te zien of de CR Boxen ook goed waren in het verwijderen van de lucht die mensen uitademen tijdens een gesprek of als ze niezen, bedachten de onderzoekers een nieuwe test. “We zetten een situatie op waarbij twee mensen tegenover elkaar aan tafel praten naast een ademhalingssimulator”, legt Corsi uit. “Vervolgens hebben we het verval van de adempluim gemeten zonder CR Box en mét filters die zich in de ruimte bevonden en op verschillende snelheden draaiden.” Als de CR Box zich binnen 91 tot 120 centimeter van de sprekers bevond, verdween de ademhalingspluim binnen enkele seconden.
Zelf probleem oplossen
Voor toekomstige verbeteringen zou Corsi de ventilatorbladen willen aanpassen om de CR Box stiller te maken en hij ziet mogelijkheden om de filters aan te passen om andere vervuilende stoffen binnenshuis te verwijderen, zoals formaldehyde uit meubilair en bouwmaterialen en ozon uit smog en sommige kantoorapparatuur.
De onderzoeker vindt het geweldig dat de CR Box mensen zelf de mogelijkheid biedt iets aan het probleem te doen. “Wat me zo tevreden stemt, is het aantal mensen dat me heeft verteld dat ze er persoonlijk veel voldoening uithalen als ze weten dat ze iets bouwen waarmee ze zichzelf, hun familie of hun leerlingen kunnen helpen”, besluit hij.
